Uluslararası ilişkiler teorisine damga vuran kavramlardan biri olan “yumuşak güç“ün öncülerinden Amerikalı siyaset bilimci Joseph Nye, 88 yaşında hayatını kaybetti.
Harvard Üniversitesi tarafından yapılan açıklamada, Nye’nin 6 Mayıs’ta yaşamını yitirdiği bildirildi. Akademik kariyerini bu üniversitede sürdüren Nye, uzun yıllar boyunca hem akademik dünyada hem de ABD yönetiminde önemli roller üstlenmişti.
Joseph Nye kimdir?
1937 yılında New Jersey eyaletinin South Orange kentinde doğan Nye, lisans eğitimini Princeton Üniversitesi’nde tamamladı. Ardından Rhodes bursuyla Oxford Üniversitesi’nde siyaset, felsefe ve ekonomi eğitimi aldı. Siyaset bilimi alanındaki doktorasının ardından akademik kariyerine Harvard Üniversitesi’nde başladı.
Akademik çalışmaları kadar kamu görevleriyle de tanınan Nye, 1993-1994 yılları arasında ABD Ulusal İstihbarat Konseyi Başkanlığı görevini yürüttü. Bu dönemde ABD Başkanı Bill Clinton’a doğrudan bağlı çalışan ekiplerde yer aldı. Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı bünyesinde de üst düzey görevler üstlendi.
Nye’nin uluslararası ilişkiler literatürüne en önemli katkısı, 1990 yılında ortaya koyduğu “yumuşak güç” (soft power) kavramı oldu. Bu yaklaşım, ülkelerin askeri ya da ekonomik zorlayıcı güçler yerine kültür, değerler ve dış politikadaki meşruiyet gibi araçlarla uluslararası alanda etkili olabileceğini savunuyordu.
Kariyeri boyunca neo-liberal kuramsal çerçevede çalışan Nye, çeşitli düşünce kuruluşlarında ve üniversitelerde görev aldı. Çok sayıda dile çevrilen kitapları arasında “Yumuşak Güç: Dünya Politikasında Başarıya Giden Yol”, “Amerikan Yüzyılı Bitti mi?” ve “Liderliğe Bağlı: Amerikan Gücünün Değişen Doğası” yer alıyor. Nye’nin toplamda 10’dan fazla kitabı yayımlandı.