Türkiye’nin su ürünleri sektörü, son 5 yılda ihracatta büyük bir sıçrama yaparak 1 milyar 10 milyon dolardan 2 milyar 20 milyon dolara ulaştı. Bu artış, aynı dönemde Türkiye genel ihracatının yüzde 58 yükselmesine karşılık, su ürünleri ihracatında yüzde 100’lük bir büyüme anlamına geliyor.
Su ürünleri ve yetiştiricilik altyapısındaki gelişmeler de dikkat çekici. 2002 yılında 1.245 olan su ürünleri yetiştiricilik tesisi sayısı, 2024 yılı itibarıyla 2.427’ye çıktı. Yetiştiricilik kapasitesi ise aynı dönemde 50 bin tondan 850 bin tona yükseldi.
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, dünya genelinde Türk su ürünlerine büyük ilgi olduğunu belirterek, ihracat artışında levrek, çipura ve Türk somonunun başrolde olduğunu söyledi.
2019’da 29 milyon dolar olan Türk somonu ihracatı, 2024 yılı sonunda 498 milyon dolara ulaştı. Levrek ihracatı 331 milyon dolardan 570 milyon dolara çıkarken, çipura ihracatı 286 milyon dolardan 508 milyon dolara yükseldi.
Kızıltan, 100’den fazla ülkeye farklı işlenme formlarında (taze, dondurulmuş, fileto, füme) ihracat yaptıklarını belirterek, pazarın coğrafi genişliğine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Batı ve Doğu Avrupa’dan Körfez’e, Uzak Doğu’dan Güney Amerika’ya kadar geniş bir ihracat ağımız var. Bu, Türkiye’nin küresel ölçekte güçlü bir tedarikçi haline geldiğini gösteriyor.”
Sürdürülebilirlik ve kalite öne çıkıyor
Sektörde sürdürülebilir yetiştiricilik artarken, çevre dostu teknolojiler ve AR-GE yatırımlarıyla verimlilik yükseldi. Kızıltan, modern akuakültür tesislerinin yaygınlaştığını, deniz kirliliğini azaltmaya yönelik çalışmaların sürdüğünü ve Türkiye’nin balıkçılık filosunun ileri seviyeye ulaştığını ifade etti.
Ayrıca, sektör ISO 9001, ISO 22000, GLOBALG.A.P., ASC, BAP, BRCGS, IFS, FOS ve Helal Sertifikası gibi uluslararası kalite ve sürdürülebilirlik belgelerine sahip olmasıyla global pazarda güvenilirlik sağlıyor. Kızıltan, özellikle Orta Doğu’da yapılan araştırmalarda, Türk su ürünlerinin tazelik ve lezzet açısından yüksek memnuniyet yarattığını aktardı.
En çok ihracat yapılan ülkeler:
Rusya – 435 milyon dolar
İtalya – 239 milyon dolar
Hollanda – 170 milyon dolar
Yunanistan – 164 milyon dolar
İngiltere – 159 milyon dolar
Japonya – 115 milyon dolar
ABD – 93 milyon dolar
Almanya – 76 milyon dolar
İspanya – 63 milyon dolar
Güney Kore – 40 milyon dolar
Bu 10 ülkeye yapılan ihracat, toplamda 1 milyar 592 milyon doları buldu.
