ABD Başkanı Donald Trump’ın Uzak Doğu ve Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere toplam 185 ülkeye yönelik yeni gümrük tarifeleri, küresel ticaret gerilimini yeniden tırmandırdı. Çin, karar sonrası hızlı bir şekilde misillemede bulunurken, bu adımın özellikle Çin’de üretim yapan Apple gibi teknoloji devlerini doğrudan etkilemesi bekleniyor.
Trump yönetiminin yeni tarifelerine göre, Çin’e uygulanan yüzde 20’lik vergiye ek olarak yüzde 34 oranında ilave vergi getirildi. Böylece toplam vergi oranı yüzde 54’e çıktı. Diğer bazı ülkelere uygulanan yeni tarifeler ise şöyle: Tayland yüzde 36, Tayvan yüzde 32, Hindistan yüzde 26, Japonya yüzde 24, Lesotho yüzde 50, Vietnam yüzde 46 ve Kamboçya yüzde 49. Özellikle Vietnam ve Kamboçya, son yıllarda Çin dışına kayan yatırımların önemli üretim merkezlerinden biri haline gelmişti.
Apple ürünlerine zam kapıda
Apple, iPhone üretiminin büyük bölümünü hala Çin’de gerçekleştiriyor. Şirket geçen yıl Hindistan’da iPhone 16 modellerinin üretimine başlamış olsa da üretimin önemli kısmı Çin’de sürüyor. Türkiye Gazetesi’nin haberine göre yeni vergi düzenlemeleriyle birlikte Apple’ın üretim maliyetlerinde yüzde 10 ila 40 arasında artışa neden olabilir.
Rosenblatt Securities analistlerine göre, Trump’ın “karşılıklı tarifeler” adını verdiği bu uygulama sonucunda, Apple ürün fiyatlarında minimum yüzde 17’lik artış kaçınılmaz görünüyor. Bu hesapla, şu an 799 dolara satılan iPhone 16 modelinin fiyatı 1.142 dolara yükselebilirken, 1.599 dolarlık iPhone 16 Pro Max modeli 2.300 doları bulabilir.
Türkiye’de ise en uygun fiyatlı iPhone 16e modeli şu anda 49.999 TL’den satılıyor. Eğer yüzde 40’lık maliyet artışı tamamen tüketiciye yansıtılırsa, bu modelin fiyatı 71.499 TL’ye kadar çıkabilir. En üst segment iPhone’un Türkiye fiyatı ise 180 bin TL seviyesine ulaşabilir.
Sadece Apple değil, diğer devler de etkilenecek
Yeni vergilerin yalnızca Apple’ı değil, Huawei, Xiaomi, Vivo ve Oppo gibi Çin merkezli akıllı telefon üreticilerini de etkilemesi bekleniyor. Ancak Türkiye’de üretim yapan bazı Çinli firmaların bu uygulamadan daha az etkilenebileceği değerlendiriliyor.
Bilgisayar ve konsollarda da fiyat baskısı
Ticaret savaşının etkileri sadece akıllı telefonlarla sınırlı değil. Tayvan, Tayland ve Vietnam gibi ülkelerde yoğunlaşan çip, bilgisayar ve oyun konsolu üretimi de bu süreçten olumsuz etkileniyor. Huawei, Asus, Acer ve Lenovo gibi üreticilerin maliyetlerinin artması, bilgisayar fiyatlarının da yukarı yönlü hareket etmesine yol açacak. Acer, fiyat artış sinyallerini şimdiden vermeye başladı.
Ayrıca Switch 2 ve PlayStation 5 Pro gibi oyun konsollarının da yeni tarifeler nedeniyle zamlanabileceği belirtiliyor.
