Çin’deki Amerikan Ticaret Odası’nın (AmCham) yıllık olarak gerçekleştirdiği ankete göre, ABD’li şirketler arasında üretim ve tedarik süreçlerini Çin dışına taşıma eğilimi giderek artıyor. Ankete katılan firmaların %30’u, geçtiğimiz yıl alternatif kaynak arayışına girdiğini veya üretimini başka ülkelere taşıma sürecine başladığını belirtti. Bu oran, 2020’ye kıyasla iki katına çıkmış durumda.
AmCham Çin Başkanı Michael Hart, ABD’li firmaların büyük bir kısmının hala Çin’de kalmayı sürdürdüğünü, ancak taşınma eğiliminin bariz olduğunu ifade etti. Hart, “Önümüzdeki birkaç yıl içinde ikili yatırımların artacağına dair bir işaret göremiyorum. Şirketler tedarik zincirlerini güçlendirmek adına başka bölgelere yatırım yapıyor. Çin’in yatırım politikalarından sorumlu biri olsaydım bu durum beni endişelendirirdi” değerlendirmesinde bulundu.
Trump dönemi ticaret politikaları gerilimi tırmandırıyor
Araştırma, ABD Başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönüş ihtimalinin, jeopolitik gerginlikleri yeniden alevlendirdiğini ortaya koyuyor. ABD’li ve Çinli şirketler, Trump yönetiminin korumacı ticaret politikalarının sonuçlarına hazırlanırken, bu durumun özellikle tedarik zincirlerini yeniden şekillendirdiği belirtiliyor.
Trump yönetiminin Çin mallarına yönelik %60’lık bir gümrük vergisini uygulamaktan şu an için kaçındığı, ancak Pekin’in sentetik opioid fentanil öncüllerinin ihracatını durdurmaması durumunda Washington’un 1 Şubat’tan itibaren %10’luk ek vergi planını devreye alabileceği bildiriliyor. Ayrıca ABD yetkililerinin, Çin ile ticareti ve tedarik zincirlerini gözden geçirmesi talimatı aldığı da açıklandı.
Ticaret gerilimleri şirketleri zorluyor
Ekim ve Kasım aylarında yapılan AmCham anketi, Çin dışına taşınmayı düşünen şirketlerin %44’ünün bu kararı ABD-Çin ticaret gerilimleri nedeniyle aldığını gösterdi. Şirketler, tedarik zincirlerindeki değişimlerin hem politik hem de ekonomik baskılarla şekillendiğini vurguluyor.
Çin’in ekonomik cazibesini koruyabilmesi için yatırım politikalarını yeniden gözden geçirmesi gerektiği ifade ediliyor. ABD ve Çin arasındaki bu gerilim, yalnızca ticari dengeleri değil, aynı zamanda küresel tedarik zincirlerinin geleceğini de etkileyebilir.
