Nezaket ÇETİN
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından, Uludağ İhracatçı Birlikleri ev sahipliğinde 4’üncüsü düzenlenen “TİM Bölgesel İhracat Buluşmaları” Bursa’da gerçekleştirildi. Burada ihracatçılara seslenen TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’yi ihracatta dünyanın ilk 10 ülkesi arasına çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Türkiye’nin geçen yılı yüzde 2,5 artışla 262 milyar dolar ihracat rakamıyla tamamladığını hatırlatan Gültepe, 2025 yılı ihracat hedefinin ise 280 milyar dolar olduğunu aktardı.
Ocak ayı ihracatında yüzde 5,8 artış, şubat ayı ihracatında yüzde 1,8 azalış ve mart ayı ihracatında yüzde 3,2 artış yaşandığını hatırlattı. İhracattaki bu artışlarla 280 milyar doların yakalanamayacağını söyleyen Gültepe şunları kaydetti: “Toplamda yüzde 2,5’e yakın bir artış. Dördüncü aya giriyoruz. Yüzde 2,5 artışla 280 milyar doları yakalayamayız.
En az yüzde 7 ama Türk ihracatçısı yani biz Türkiye’yi gerçekten önümüzdeki dönemlerde çok farklı noktalara getirmek istiyorsak en az yüzde 10’un üzerinde büyümemiz lazım. Onun stratejilerini yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Son 1,5 yıl içinde özellikle Türkiye’de maliyet sistemindeki bozulmalar bizim daha hızlı büyümemizi, daha hızlı koşmamızı yavaşlattı. Yüzde 2-3 oranındaki artışlarla 375 milyar dolar yakalamak zor. Bozulan maliyet sisteminin toparlanması lazım.”
“ABD ile ihracatın 100 milyar dolara çıkma potansiyeli var”
Mustafa Gültepe, TİM ve birlikler olarak ihracatın yukarı çıkması noktasında hem sektörel bazlı hem de karma olarak ticaret heyetleri düzenlendiğini bildirdi. Mayıs ayında sadece 5-6 adet TİM ticaret heyetinin olduğuna değinen Gültepe, şöyle devam etti: “Özellikle sektörel ticaret heyetleriyle çok daha fazla sektörümüzün ihracatını artırma noktasındaki çalışmalara devam ediyoruz. Başka da çare gözükmüyor.
Özellikle son bir haftadan beri dünyanın farklı bir şekilde yeniden getirdiği ekonomik yaklaşımların, değişecek olan yeni ekonomik modellerle ve çalışma sistemiyle beraber bizlerin de yeniden strateji belirlememiz gerektiğini düşünüyorum. Her sabah kalktığınızda gördüğünüz korumacı politikalarla ülke ekonomileri, ülkeleri koruma noktalarında yapılan çalışma var.
ABD önemsediğimiz, çok fazla ticaret heyetleri yapmaya çalıştığımız bir pazar. ABD’nin potansiyeline göre Türkiye’nin aldığı pay çok fazla değil. Toplam 32-33 milyar dolar civarında karşılıklı denk bir ticaret hacmi var. Bunu 100 milyar dolara çok rahat bir şekilde çıkarma potansiyelimiz var ama onun için Türkiye’de rekabetçilik konusundaki düzleme gelmesi lazım. Hiç kimsenin pahalı bir ülkeden gelip satın alma yapma potansiyeli yok.”
“Bölgesel savaşlar ihracat siparişlerini olumsuz etkiliyor”
UİB Koordinatör Başkanı Baran Çelik de küresel talep daralması, AB ekonomilerindeki durgunluk, yüksek enflasyon ve maliyet artışları sonucu rekabetçiliğin azalması, bölgesel savaşların ihracat siparişlerini zayıflatması gibi bir dizi sorunun ihracat yapmayı zorlaştırdığını dile getirdi.
“İhracatımızı daha ileri seviyelere taşımak adına istişare kültürünü güçlendirmeli, iş birliğini artırmalı ve ortak akılla süreçlerimizi daha etkin hale getirmeliyiz” diyen Çelik, bu tür buluşmaların sadece sorunları masaya yatırmakla kalmayıp aynı zamanda çözüm yolları üretmek için de büyük bir fırsat sunduğunu söyledi.
“Maliyet artışı rekabet gücünü azaltıyor”
Son 1,5-2 yılda Türkiye’deki maliyet sistemindeki bozulmanın sanayicinin rekabet gücünü zayıflattığını ifade eden Mustafa Gültepe, özellikle işçilik maliyetlerindeki hızlı artışa dikkat çekti. Sektörel bazda ise savunma sanayi yüzde 147 oranında artışla öne çıkarken, otomotiv sektörü Mart ayında yüzde 9 artış gösterdi. Gıda sektörü pozitif seyrini sürdürürken, makine gibi bazı yatırım ağırlıklı sektörler eksiye geçti. Gültepe, makine sektöründeki düşüşün yeni yatırımların azalmasına işaret ettiğini söyledi.
“Yeni ihracatçı sayısı düşüyor”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, son dönemde ihracata yeni başlayan firma sayısında da düşüş yaşandığını açıkladı. Geçmişte 1.500-1.800 seviyelerinde olan bu rakamın, 1.000 civarına gerilediğini kaydeden Gültepe, bunun temel sebebinin artan maliyetler ve kur-enflasyon-faiz dengesizliği olduğunu belirtti.
