Türkiye’de ihracatın desteklenmesi ve ticaretin geliştirilmesi amacıyla yürütülecek Ticaretin Düzenlenmesi, Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması Programı için 2025 yılı bütçesinden 43 milyar lira ödenek ayrılması planlanıyor. 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’nden yapılan derlemeye göre, Türkiye’de ihracatın desteklenmesi ile ihraç ürünlerin ülke ve pazarlarının çeşitlendirilmesine yönelik markalaşma faaliyetleri devam ediyor.
Bu kapsamda, Ar-Ge ve teknoloji geliştirme, elektronik ticaret, yurt dışı pazarlara giriş, yurt içi ve dışı uluslararası fuarlara katılım, organizasyon ve benzeri her türlü destek programı uygulanıyor. Ayrıca hizmet ihracatı sektörlerine sağlanan devlet desteklerinin sürdürülmesine ve katma değerli hizmet ihracatının geliştirilmesine öncelik veriliyor.
Türk markalarının uluslararası alanda güçlenmesine yardımcı olmayı hedefleyen Turquality Programı kapsamında desteklenen firmaların artırılmasına yönelik ticaret ve alım heyeti sayılarının yükseltilmesi amaçlanıyor.
Bu çerçevede yürütülecek Ticaretin Düzenlenmesi, Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması Programı’na göre, hizmet ihracatına yönelik desteklenecek firma sayısının yılsonunda 25 bine, gelecek yıl da 28 bine ulaşması öngörülüyor.
Hizmet ihracatına yönelik Turquality ve marka programları kapsamında desteklenen ve geçen yıl 84 olan marka sayısı, bu yılın sonunda 95’e yükseltilecek. Sayının 2025’te 100’e çıkartılması hedefleniyor. Mal ihracatına yönelik aynı programlar özelinde yılsonunda 320, 2025’te ise 330 markanın desteklenmesi amaçlanıyor.
250 şirket yeşil mutabakat için desteklenecek
Orta ve yüksek teknolojili ürün ihracatının imalat sanayi ihracatı içindeki payını artırmak da programın hedefleri arasında yer alıyor. Buna göre, söz konusu ürünlerin ihracattaki payının yılsonunda yüzde 40,5’e, gelecek yıl da yüzde 42’ye çıkarılması amaçlanıyor.
Programda, Türkiye’deki şirketlerin özellikle küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin çevresel sürdürülebilirlik, düşük karbonlu üretim ve enerji verimliliği gibi konularda uyum kapasitelerini artırmayı hedefleyen ‘Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği’ de öne çıkıyor. Bu destek kapsamına alınan şirket sayısının yılsonunda 50’ye, 2025’te 250’ye çıkarılması planlanıyor.
Yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri sektörün dünya pazarından aldığı payın ise bu yılsonu ve gelecek yıl için yüzde 4,5 olması hedefleniyor. Ayrıca yurt dışı müteahhitlik hizmetleri iş hacminin yılsonunda 26 milyar dolar olması beklenirken, gelecek yıl 30 milyar dolarlık hacim öngörülüyor. Yurt dışı teknik müşavirlik hizmetleri sektörünün yıllık proje tutarının da yılsonunda 210 milyon dolar olması hedefleniyor. Söz konusu tutarın 2025’te 225 milyon dolara ulaşması amaçlanıyor.
Etkin dış ticaret politikasına devam edilecek
Programla etkin dış ticaret politikalarının sürdürülmesi de planlanıyor. Buna göre, ithalatta korunma önlemleri, önlemlerin etkisiz kılınmasına karşı önlem, damping ve sübvansiyon soruşturmaları sayılarının artırılması öngörülüyor. Gelişen teknolojiyle birlikte uluslararası ticaretin önemli ayağını oluşturan elektronik ihracatın toplam ihracat içindeki payının yılsonunda yüzde 3,3’e, gelecek yıl yüzde 5’e yükseltilmesi hedefleniyor.
KOOP-DES kapsamında 190 kooperatife destek
İç ticarete yönelik ekonomik faaliyetlerin teşvik edilmesi, gerekli düzenlemelerin yapılması, esnaf ve sanatkarlar ile kooperatifçiliğin geliştirilmesini sağlamaya yönelik çalışmaların devam ettirilmesi de diğer hedefler arasında yer alıyor. Bu kapsamda e-ticaret işlem hacminin yılsonunda 3,4 trilyon lira, 2025’te ise 5,7 trilyon lira olması öngörülürken, e-ticaretin genel ticaret içindeki payının 2024 sonunda yüzde 21,5, gelecek yıl yüzde 23 olması hedefleniyor. Kadın kooperatif sayısının ise yılsonunda 1150’ye, 2025’te 1200’ye ulaşması planlanıyor. Kooperatiflerin Desteklenmesi Programı (KOOP-DES) kapsamında sağlanan desteklerden yılsonunda 155, 2025’te ise 190 kooperatifin yararlanması amaçlanıyor.