Nagihan KALSIN
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye’nin enerjide tam bağımsız bir ülke olabilmesi için yatırım atağına hazırlanıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Enerji Dönüşümü, Yenilenebilir Enerji 2035” toplantısında 2035 yılına kadar enerji dönüşümü için 108 milyar dolarlık yatırım planlandıklarını açıklamıştı.
Yeni yatırım ve reform sürecini detaylarını değerlendiren Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, yeni dönemde en fazla yatırımın alternatif enerji kaynaklarına yapılacağını söyledi. Güneş, rüzgar, biyokütle, jeotermal, hidroelektrik, hidrojen ve dalga enerjisine milyarlarca dolarlık yatırımların planlandığını ifade eden Öner, Alternatif enerji kaynaklarının Türkiye’yi enerji bağımsızlığına taşıyacağını söyledi.
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) RES-2024 ve YEKA GES-2024 yarışma ilanlarının daha önce Resmî Gazete’de yayınlandığı bilgisini veren Öner, “Buna göre toplam 800 megavat gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi amacıyla güneş enerjisine dayalı 6 yarışma yapılacak. GES’lerle ilgili başvurular, 27 Ocak 2025 tarihinde yapılacak. Toplam 1200 megavat gücündeki bağlantı kapasitesinin tahsisi amacıyla 5 rüzgar enerjisine dayalı yarışmanın başvuruları ise 21 Ocak 2025’te yapılacak. Her iki yarışma sonucunda rüzgar ve güneşe milyarlarca dolarlık yatırım yapılacak” dedi.
120 bin megavat kurulu güce ulaşılacak
2035 yılı dahil olmak üzere her yıl en az 2 bin megavatlık YEKA ihalesi planlandığını anlatan Öner, Türkiye’nin 2035 yılında 120 bin megavatlık güneş ve rüzgâr kurulu gücüne ulaşma hedefini olduğunu anımsattı.
Öner, “Bugün 30 bin olan rüzgâr ve güneş kurulu gücü 4 katına çıkarılarak, rüzgar ve güneşte toplam 120 bin megavatlık bir kurulu güce 2035’te ulaşılması hedefleniyor ” dedi. Türkiye’de 113 adet çöp bertarafı yapan tesislerde atıkların elektriğe dönüştürüldüğünü kaydeden Öner, yıllık 1 milyon 80 bin hanenin elektrik ihtiyacının bu yöntemle karşılandığını belirtti.
Bu tesislerin gelirlerini elektrik üreterek sağladıklarını anlatan Öner, “ 113 tesisin 90’ı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması’ndan (YEKDEM) faydalanıyor. Birçok tesiste YEKDEM süresi bitmek üzere. Desteklemesi bitecek projelerin yeni bir fiyatlama mekanizması ile alım garanti süresinin 10 yıl daha uzatılması ve işletme giderlerini karşılayacak bir alım garantisi verilmesi önem arz ediyor. Aksi halde birçok firma sözleşme süresi bitmeden bertaraf işini bırakmak zorunda kalacak ” diye konuştu.
Türkiye jeotermalde Avrupa lideri
Öte yandan Türkiye’nin 1.700 megavat kurulu gücü ile jeotermal enerji santrallerinde dünyada dördüncü, Avrupa’da birinci sırada olduğunu anlatan Öner, “Bugün 165 bin konutun ısıtması jeotermal enerji ile yapılıyor. 2024’te 1.2 milyar dolarlık ciro elde edildi” dedi. Türkiye’nin jeotermal enerji sektörüne bugüne kadar 5 milyar dolarlık yatırım yapıldığını belirten Öner, “Jeotermalle 700 dönüm sera alanı destekleniyor, 18 bin dönümlük tarıma dayalı ihtisas OSB projeleri yürütülüyor. Yılda 5 bin ton meyve ve sebze kurutma kapasitesi sağlanıyor. Bu yıl da özel sektörün jeotermale yaklaşık 1 milyar dolar yatırım yapması planlanıyor” dedi.
