Genel tarım sayımına ilişkin genelge, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla dün Resmi Gazete’de yayımlandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) yetkililerinden edinilen bilgiye göre, genel tarım sayımı sürecinin çerçevesi netleşti.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile TÜİK arasında yapılan protokolle imza altına alınan tarım sayımı, iki aşamalı olarak yapılacak. İlk aşamada, mevcut idari kayıtlarda yer almayan tarım arazileri ile bu arazileri tasarrufunda bulunduran tarımsal işletmeler, Bakanlık tarafından tespit edilerek kayıt altına alınacak. Bu süreç sonucunda, tarım arazisi ve tarımsal işletme açısından eksik kapsamın tamamlanması ve aynı zamanda TÜİK tarafından icra edilecek ikinci aşamanın çerçevesi oluşturulacak.
İkinci aşamada ise TÜİK tarafından bu çerçevede yer alan tüm tarımsal işletmelere anket uygulanacak. İşletme yapısı, arazi kullanımı, hayvan varlığı, tarımsal alet ve makinalar başta olmak üzere, temel yapısal veriler tam sayım yoluyla, iş gücü, hayvan barınakları ve gübre yönetimi gibi modüler veriler ise örneklem araştırmalarıyla derlenecek ve yayımlanacak.
Yüz yüze görüşme, ana yöntem olacak
Anket yapılacak kitlenin büyüklüğü, ikamet ve tarımsal faaliyet yerlerinin farklı olması, kırsal nüfustaki azalma gibi konular, verinin derlenme yöntemi açısından dikkate alınacak. İstatistiki birimler tarafından beyan edilen bilgilerin tarıma ilişkin idari ve nüfus kayıtları, kadastro bilgileri, tarımsal arazi tespitleri, traktör-biçerdöver tescil kayıtları gibi mevcut bilgiler ile anlık olarak karşılaştırılmasına ve böylece doğru veri temininin sağlanmasına özen gösterilecek.
Çiftçilerin randevu usulüyle sayım bürolarına davet edilmesi ve yüz yüze görüşme ile verinin derlenmesi ana yöntem olacak. İsteyen tarımsal işletmeler, e-devlet kimlik doğrulama yoluyla kendi anketlerini sayım bürolarına gelmeden, web üzerinden doldurabilecek. Bazı çiftçiler sayım bürolarına davet edilmeyecek, bu birimlerin verileri telefon anketi yoluyla derlenecek.
“İl ve İlçe Sayım Komiteleri” kurulacak
İlgili mevzuat gereğince, il ve ilçelerde mülki amirlerin başkanlığında “İl ve İlçe Sayım Komiteleri” kurulacak. Sayım sürecinin koordinasyonu, bu komiteler tarafından yürütülecek. Sayım Komitelerine bağlı olarak çalışmak üzere, tüm ilçelerde ve büyükşehir statüsünde olmayan 51 ilin merkez ilçelerinde toplam 973 “sayım bürosu” kurulacak. Çiftçiler, randevu usulüyle bu bürolara davet edilecek.
Sayım bürolarında, bir kısmı Tarım ve Orman Bakanlığı personeli olmak üzere, yaklaşık 3 bin 800 personel görev yapacak. Sayım süresince görev yapacak telefon operatörleri ile TÜİK merkez ve taşra teşkilatında görev yapan teknik personeller dahil 5 binden fazla personel sayım süresince görev alacak.
İhtiyaç duyulan temel veri seti oluşturulacak
Tam sayım bölümü veri derleme sürecinin, 1 Temmuz’da başlayıp, 31 Aralık’ta bitirilmesi öngörülüyor. Gelecek yıl içinde sayımın örneklem bölümünün icrasına devam edilirken, temel sonuçların ise 2026 yılının ikinci yarısında yayımlanması planlanıyor.
2025 Genel Tarım Sayımı ile Bakanlık bünyesinde devam eden entegrasyon çalışmaları ve mevcut diğer politikalar için ihtiyaç duyulan temel veri seti oluşturulacak. Bu veri setini temel alan çerçeve ile TÜİK tarafından yıllık ve dönemsel periyotlarda, saha çalışmaları gerçekleştirilebilecek. Bu sayede, temel olarak ilçe düzeyinde tahmine dayalı mevcut istatistiklerde iyileştirme ve yeni veriler üretme olanağı sağlanacak. Mevcut durumun detaylı analizine imkan verecek güncel yapısal veriler, mikro düzeyde üretilerek kullanıma açılabilecek.
