Türkiye’de asgari ücretle çalışan milyonlar var. Bu nedenle asgari ücret zammı çalışma hayatının en temel konuları arasında yer alıyor.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfedarasyonu (DİSK) verilerine göre; Türkiye’de yaklaşık 7,5 milyon kişi asgari ücretl ya da altında gelirle çalışıyor. Bu da çalışanların yüzde 40’ından fazlasınına tekabül ediyor. Kısaca 10 kişiden en az 4’ü asgari ücretle çalışıyor.
Hâl böyle olunca asgari ücretin norm ücret haline geldiği yolunda eleştiriler öne çıkıyor. Çok geniş bir kesimi doğrudan, çalışma hayatını ise dolaylı olarak ilgilendiren 2025 asgari ücretinde dün itibarıyla tüm senaryolar altüst oldu.
İşçi kesimini temsilen Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), patron kesimini temsilen Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ve hükümeti temsilen ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yer aldığı Asgari Ücret Komisyonu’nun dün gerçekleştirdiği üçüncü toplantıda da bir rakam konuşulmadığı ortaya çıktı.
İşçi kesiminin asgari ücret talebi belli oldu
Toplantının ardından 16.00’da kameraların karşısına TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay geçti. Atalay asgari ücretin ‘geçim ücreti’ haline geldiğini belirtirken, asgari ücret görüşmelerine yönelik eleştirilerini dile getirdi.
TÜRK-İŞ Başkanı Atalay milyonlara çalışanın beklediği 2025 asgari ücretine ilişkin tekliflerini yüzde 45 enflasyon zammı ile üzerine yüzde 20 refah payı olarak duyurdu. Böylece TÜRK-İŞ’in asgari ücret talebi 29 bin 583 lira olarak hem hükümet hem de işveren kesiminin önüne gelmiş oldu.
TÜRK-İş talebi kabul görür mü?
TÜRK-İŞ’in 29 bin 583 liralık asgari ücret teklifinin kabul görme ihtimali pek bulunmuyor. Zira Atalay’ın duyurduğu talep yaklaşık yüzde 74’lük bir zamma karşılık geliyor.
Ücret artışlarının enflasyonu artıracağını savunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek idaresindeki ekonomi yönetiminden böylesi yüksek bir artışa yeşil ışık yakılması zor ihtimal.
Peki uzmanlar ne düşünüyor? Sosyal güvenlik uzmanı ve Dünya gazetesi yazarı Özgür Erdursun, TÜRK-İŞ’in tepkiler sonrası böyle bir oranı dile getirdiği görüşünde…
Erdursun hem Dünya’daki yazılarında hem de sosyal medyadaki paylaşımlarında asgari ücrete 2025’te gelecek zammın en fazla yüzde 35 civarı olacağını dile getiriyor. Asgari ücrete yüzde 35 zam geldiğinde 22 bin 952 liraya çıkacak. Erdursun’un dile getirdiği en yüksek rakam ise 23 bin 500 lira.
‘En az yüzde 45’ diyen de var
Sosyal güvenlik uzmanı Melise Elman, Simge Fıstıkoğlu’na yaptığı açıklamada asgari ücret zammının en az yüzde 45 olacağını savundu. Elman aksi takdirde olacakları ise şöyle aktardı:
* Eğer yapılmaz ise çok ciddi bir sıkıntı çıkacak. Bu ülkede yüzde 49’a yakın kişi asgari ücretle çalışıyor. Hadi ben bu rakamı yüzde 15 düşüreyim. Çok ciddi bir kısmı asgari ücretle çalışıyor. Bunların da hemen hemen hepsi hizmet sektöründe çalışıyor. Yani bu ülkeyi taşıyan sektörde çalışıyor. Bunların tamamı greve gittiği zaman gıda açısından da çok zor duruma düşeriz. Yani ekmek fabrikaların tamamının greve gittiğini düşünsenize, kaçımız evde ekmek yapabileceğiz.
TGRT Haber’e konuşan SGK Başmüfettişi İsa Karakaş ise geçen yıl olduğu gibi işveren ve hükümetin asgari ücreti belirleyeceğini ifade etti. Asgari ücretin oybirliğiyle belirlenmeyeceği görüşünü paylaşan Karakaş’ın beklentisi ise 22 bin 500 ila 23 bin 500.
Oran oran asgari ücret zam senaryoları
İzlenen enflasyonla mücadele programı hesaba katıldığında asgari ücret zammının 2024 yıl sonu ile 2025 yıl sonu enflasyon hedefleri arasında bir noktada olması yakın ihtimal olarak görülüyor.
Hedeflenen ve gerçekleşen enflasyonun ortalaması ise yüzde 33 ila 35 asgari ücret zammına denk düşüyor.
Muhtemel senaryolar çerçevesinde oran oran asgari ücret zammı ve çalışanın Şubat 2025’te eline geçecek maaş şöyle
* Yüzde 32,5: 22 bin 527 lira
* Yüzde 33: 22 bin 613 lira
* Yüzde 34: 22 bin 783
* Yüzde 35: 22 bin 952 lira
* Yüzde 36: 23 bin 122 lira
* Yüzde 37: 23 bin 292 lira
* Yüzde 38: 23 bin 462 lira
* Yüzde 39: 23 bin 632 lira
* Yüzde 40: 23 bin 802 lira
* Yüzde 41: 23 bin 973 lira
* Yüzde 42: 24 bin 143 lira
* Yüzde 43: 23 bin 313 lira
* Yüzde 44: 24 bin 483 lira
* Yüzde 45: 24 bin 653 lira
* Yüzde 46: 24 bin 823 lira
* Yüzde 47: 24 bin 993 lira
* Yüzde 48: 25 bin 163 lira
* Yüzde 49: 25 bin 333 lira
* Yüzde 50: 25 bin 503 lira
