1930’lu yılların başlarında Boston sakinleri, gökyüzünden yağan karın alışılmadık rengi karşısında şaşkınlığa uğradı. Normalde bembeyaz olması gereken kar, tuhaf bir şekilde kırmızıya boyanmıştı. Bu olağanüstü doğa olayı, binlerce kilometre batıdaki Great Plains’te yaşanan büyük bir ekolojik felaketin, yani meşhur toz fırtınasının doğrudan bir sonucuydu.
Amerika Birleşik Devletleri, o dönemde Great Plains’te uygulanan hatalı arazi yönetimi uygulamaları ve şiddetli kuraklığın birleşimiyle tetiklenen devasa toz fırtınalarıyla mücadele ediyordu. Bu koşullar altında, koruyucu bitki örtüsünden yoksun kalan verimli üst toprak, rüzgarla kolayca savruluyordu. Toz fırtınasının etkileri yalnızca yaşandığı bölgeyle sınırlı kalmadı; atmosfere karışan ince toz parçacıkları, kuvvetli rüzgarlarla inanılmaz mesafelere taşınarak New England gibi uzak bölgelere kadar ulaştı. Boston’da görülen kırmızı kar, bu sıra dışı ve endişe verici taşınmanın somut bir göstergesiydi.
Günümüzde, toprağın sürdürülebilirliği ve doğru arazi yönetimi konusunda çok daha bilinçliyiz. Yerel bitki örtüsünü korumanın ve erozyonu önleyici tarım teknikleri uygulamanın önemi artık yaygın olarak kabul görüyor. Ancak toz fırtınasının yaşandığı yıllarda bu konularda yeterli hassasiyet gösterilmemesi, yıkıcı sonuçları beraberinde getirdi. Bölgedeki doğal otlakların tahrip edilmesi, toprağın savunmasız kalmasına ve rüzgarın taşıdığı bu ince parçacıkların geniş alanlara yayılmasına neden oldu. Kırmızı kar, Great Plains’in kil kırmızısı tozunun Atlantik kıyısındaki kar fırtınalarıyla karışmasının bir sonucuydu.
Sadece kırmızı kar değil…
Toz taşınmasının etkileri kırmızı karla sınırlı kalmadı. Örneğin New York şehri, yoğun toz bulutları nedeniyle gün ortasında alacakaranlığı andıran bir yarı karanlığa gömüldü. Toz fırtınaları, zaten kuraklığın pençesindeki çiftçiler için durumu daha da kötüleştirdi, tarlalarını kullanılamaz hale getirdi ve yaşam koşullarını ağırlaştırdı. Dahası, ülke genelinde birçok insan solunum yolu rahatsızlıkları, göz ve boğaz tahrişleri gibi sağlık sorunları yaşamaya başladı.
Toz fırtınasının en şiddetli yaşandığı günlerden biri olan ve tarihe “Kara Pazar” olarak geçen olay sırasında Kansas City’deki Associated Press haber editörü Edward Stanley, yaşananları şu çarpıcı ifadelerle anlattı: “Spearman ve Hansford County geçtiğimiz hafta kelimenin tam anlamıyla bir toz bulutunun içindeydi. İlçede bir hafta boyunca rüzgar ve toz fırtınası eksik olmadı. Hava o kadar toz doluydu ki kasabanın üzerinde yoğun bir sis bulutu varmış gibi görünüyordu. Bu durum, nefes almayı son derece zorlaştırdı ve pek çok insan boğaz ağrısı ve toz kaynaklı hastalıklarla boğuştu.“
Boston’daki kırmızı kar vakası, o yılların getirdiği büyük trajedinin yalnızca küçük, ancak çarpıcı bir işaretiydi. Bu dönemde milyonlarca Amerikalı evlerini ve topraklarını terk etmek zorunda kalarak başka bölgelere göç etti. Toz fırtınası, Büyük Buhran‘ın zaten ağır olan ekonomik ve sosyal yükünü daha da artırdı.
Ancak bu felaket, Amerika Birleşik Devletleri’nin arazi yönetimi, toprak koruma ve tarım politikaları konusunda köklü değişikliklere gitmesine de öncülük etti. Dönemin Başkanı Franklin D. Roosevelt, “Toprağını yok eden ulus, kendini yok eder” diyerek kapsamlı koruma ve ıslah programlarını hızla hayata geçirdi ve ülkenin ekolojik geleceği için önemli adımlar atılmasını sağladı.
