ABD Başkanı Donald Trump, bugünden itibaren Meksika ve Kanada’dan ithal edilen ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Bu adım, Kuzey Amerika’da ticaret savaşlarını yeniden alevlendirme riski taşırken, küresel finans piyasalarında sert satış dalgasına yol açtı.
Trump, “Tarife koymak zorundayız. Onların yapması gereken, otomobil fabrikalarını ve diğer tesislerini ABD’ye taşımak. Böyle bir durumda tarifeye tabi olmayacaklar” dedi.
Açıklamaların ardından ABD borsalarında hızlı düşüşler yaşandı. Dow Jones Endeksi 649 puan, S&P 500 yüzde 1,76 ve Nasdaq yüzde 2,64 değer kaybetti. Meksika pesosu ve Kanada doları sert düşerken, ABD tahvil faizleri de geriledi.
Kanada’da misilleme yaptı, Meksika beklemede
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD geri adım atana kadar misilleme tarifelerinin süreceğini belirterek, 155 milyar Kanada doları (107 milyar ABD doları) değerinde ABD ürününe yüzde 25 ek vergi uygulanacağını duyurdu.
Trudeau, “ABD bu ticaret hamlesini geri çekene kadar tarifelerimiz yürürlükte kalacak” dedi.
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ise tarifelere ilişkin, “Sükunet ve sabırla bekleyeceğiz. B ve C planlarımız hazır.” ifadelerini kullandı.
Çin’den sert tepki
ABD yönetimi, Çin’den ithal edilen tüm ürünlerdeki mevcut yüzde 10 gümrük vergisini yüzde 20’ye çıkaracağını da duyurdu. Beyaz Saray, “Pekin, yasa dışı uyuşturucu krizini hafifletmek için yeterli adımları atmamıştır” açıklamasında bulundu.
Çin Ticaret Bakanlığı, “Washington bu kararından derhal geri dönmeli, aksi takdirde misilleme gelecek” uyarısında bulundu. Çin basını, ABD tarım ve gıda ürünlerine yönelik yeni vergiler gelebileceğini yazdı.
Otomobil ve teknoloji sektörü büyük darbe aldı
Trump’ın kararının ardından otomobil üreticileri büyük kayıplar yaşadı. General Motors hisseleri yüzde 4, Ford yüzde 1,7 değer kaybetti. Ekonomistler, ABD-Kanada-Meksika arasındaki tedarik zincirlerinin zarar göreceğini ve fiyatların artacağını belirtiyor.
ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Suzan DelBene, “Trump’ın tarifeleri, Amerikan hane halkına gıda, benzin ve ilaç fiyatları açısından binlerce dolarlık ek yük getirecek” dedi.
Beyaz Saray Ticaret Danışmanı Peter Navarro ise “Tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisi küçük olacak, Başkan kararından vazgeçmeyecek” ifadelerini kullandı.
Yeni ticaret savaşları kapıda
Trump yönetimi, geçtiğimiz hafta dijital hizmet vergileri uygulayan ülkelere yönelik soruşturmalar başlattı, Çin gemilerine liman başına 1,5 milyon dolarlık ek ücret getirmeyi önerdi ve bakır ithalatına yönelik ek tarifeler planladığını duyurdu.
Kanada’nın ahşap ve kereste ihracatına yönelik yeni bir ulusal güvenlik soruşturması başlatan Trump, Kanada’nın yumuşak ağaç ihracatına daha fazla vergi uygulanabileceğini söyledi.
Ekonomi uzmanı Desmond Lachman, “Bu tarifeler ekonomiye steroid etkisi yapar ama sonuçları ağır olur” diyerek küresel ticaret savaşlarının kapıda olduğu uyarısında bulundu.
