Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Mentor Gümrük Müşavirliği Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Özdenak, milyonlarca veriyi çok hızlı analiz edip örüntüleri tanıyabilen yapay zekânın sınır güvenliği açısından çok daha etkili ve dinamik bir sistem sunduğunun altını çizdi. Dış ticaretin kurallarının sadece tarifeler, kotalar ya da anlaşmalarla değil yapay zekâ ile yeniden yazıldığına dikkat çeken, Özdenak, şunları söyledi:
“Dijital dönüşüm ve yapay zekânın sunduğu imkânlar, ticaretin görünmeyen kahramanı olan gümrük işlemlerini de kapsıyor. Bugün birçok ülke, yapay zekâdan güç alan sistemlerle dış ticaret işlemlerini hem hızlandırıyor hem de daha güvenli hale getiriyor. Örneğin ürünlerin GTIP kodları yapay zekâ ile otomatik olarak belirlenebiliyor. Bu özellik firmalara zaman tasarrufunun yanı sıra ceza riskini en aza indirme avantajı sağlıyor. Hatalı beyanların önüne geçilirken firmaların ve idarenin yükü hafifliyor.
Gümrüklerde asıl dönüşüm risk analizlerinde yaşanıyor. Çünkü geleneksel sistemlerde, riskli firmaların genellikle geçmişlerine ya da belirli şablonlara göre değerlendirme yapılabilirken yapay zekâ, milyonlarca veriyi analiz edip örüntüleri tanıyabiliyor. Bu da sınır güvenliği açısından çok daha etkili ve dinamik bir sistem sunuyor. İçinde bulunduğumuz bu dönüşümde Türkiye’nin önünde fırsatlar kadar engeller de var. Gümrük idaresi birçok alanda öncü sayılabilecek sistemler geliştirdi. Ancak yapay zekânın sahaya entegre edilmesi için mevzuatın güncellenmesi, veri güvenliğinin sağlanması ve bu sistemleri yönetecek insan kaynağının yetiştirilmesi gerekiyor. Bu noktada bir tercih yapmalıyız: Ya dijitalleşen dünyada sadece izleyici olacağız ya da kural koyan ülkeler arasında yerimizi alacağız. Yapay zekâ, sadece bir teknoloji değil; aynı zamanda dış ticarette stratejik bir güç unsuru. Bu gücü doğru kullanabilirsek ülkemizi bölgesel liderlikten küresel rekabetçiliğe taşıyabiliriz. Geleceğin dış ticareti, sadece malların değil, verinin de dolaştığı bir ekosistem olacak. Bu ekosisteme ne kadar erken ve güçlü girersek, o kadar kazançlı çıkarız.”
Dr. Hakan Çınar: e-Mentor ile firmalara büyük avantaj sağlıyoruz
Mentor Gümrük Müşavirliği CEO’su ve firma ortağı Dr.Hakan Çınar da şirket olarak teknolojinin sağladığı tüm avantajlardan yararlandıklarını bildirdi. Firmalara sundukları dijital platform sayesinde her ürünün maliyetini ölçme imkânı sağlayarak önemli bir değer kattıklarını belirten Dr. Çınar, şöyle devam etti: “Dış ticaret işlemlerinde firmaların her tür aşamayı ve maliyeti çok iyi analiz etmelerine büyük bir katkı sunuyoruz. Yazılımını geliştirdiğimiz E-Mentor ile firmaların performans ve hedef sürelere göre analiz yapabilmelerine, antrepo stokları dahil tüm ürünlerini diledikleri şekilde görebilmelerine, yoldaki eşyanın maliyetini birim veya adet bazlı görebilme imkânı tanıyoruz. Aramızda kurduğumuz entegrasyon ile verilerin karşılıklı olarak sürekli hareket edebilmesini sağlıyor ve mail trafiğini de ortadan kaldırıyoruz. Firmalar, bize ihtiyaç duymadan diledikleri her kriterde raporlarını hazırlayabiliyor ve istedikleri anda istedikleri yere ulaşmasını sağlayabiliyorlar.”
Dr. Çınar, yapay zekâ ile ilgili sürdürdükleri çalışmalarla firmaların satın almayı düşündükleri eşya ile ilgili her tür maliyet ve ön tahminlere de ulaşabildiklerini sözlerine ekledi.
