Recep ERÇİN
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i Ankara’da Bakanlık makamında ziyaret ettik. Uygulanmakta olan ekonomi programı sayesinde elde edilen başarılara ilişkin bilgiler veren Bakan Şimşek ile sohbetimizde, mücevher ihracatçılarının serzenişte bulundukları altın ithalatına kota uygulaması da gündeme geldi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu konuda, “Kota uygulamasına devam edilen 17 aylık süreçte, sektördeki gelişmeler ve Bakanlığımıza intikal eden talepler yakından takip edilmiştir. Kota, sektörde yaşanan sorunların çözümüne odaklı ve son derece dinamik bir şekilde uygulanmıştır. 2024 yılında işlenmemiş altın ithalatı miktar bazında bir önceki yıla göre yüzde 53,5 oranında azalmış, ABD Doları olarak da 30 milyar seviyesinden 17 milyar seviyesine gerilemiştir.
Gelinen noktada kota uygulamasının ithalat tutarlarına ve dolayısıyla cari açığın azaltılmasına yönelik olumlu sonuçları ile sektördeki gelişmelerin değerlendirilmesi sonucunda; şubat ayından itibaren geçerli olmak üzere aylık toplam kota miktarının 2 ton artırılarak 14 tona çıkarılması uygun bulunmuştur” ifadelerini kullandı.
Yarı yarıya pay edildi
Önümüzdeki 6 aylık dönemde kota uygulaması kapsamında gerçekleştirilecek ithalat işlemlerinin izlenerek, cari açıktaki gelişmeler çerçevesinde kota uygulamasının tekrar değerlendirileceğini de açıklayan Bakan Şimşek, “Alınan karar çerçevesinde artırılan 2 tonluk kotanın yarısı mücevher ihracatçılarının taleplerinin karşılanması için ayrılan kotaya eklenecektir.
Kota artırımının diğer yarısı ise kotanın rezerv kısmı kapsamında olan ve mevcut durumda kotadan daha düşük miktarda yararlanan şirketler önceliklendirilmek suretiyle kıymetli madenler aracı kuruluşlarına tahsis edilecektir” bilgisini paylaştı.
Etraftan dolananlara karşı tedbir alınacak
Ayrıca mücevher ihracatçılarının ilgili bankalardan işlenmemiş altın satın almalarına yönelik uygulamada ocak ayı itibarıyla, son 2 ay yerine son 6 ay içerisinde gerçekleştirilen ihracat işlemlerine yönelik talepte bulunulabilmesine imkân sağlanmak suretiyle ihracatçılara gerekli kolaylık sağlandığını da hatırlatan Bakan Şimşek, “Diğer taraftan son dönemlerde işlenmiş altın ithalatında yaşanan gelişmeler yakından takip edilmekte olup, işlenmiş altın ithalatı yoluyla kota uygulamasının etrafından dolanılmasının engellenmesi amacıyla gerekli çalışmalar yapılacaktır” mesajı verdi.
Ağustos 2023’ten beri kota uygulanıyor
2023 yılında altın ithalatında yaşanan artışın cari dengeye olumsuz etkisinin azaltılması amacıyla işlenmemiş altın ithalatına yönelik tedbir alınmasına ihtiyaç duyuldu. İşlenmemiş altın ithalatının azaltılmasına yönelik çeşitli politika tedbirleri değerlendirilerek hızlı ve etkili bir tedbir olarak kota uygulanmasına karar verildi. Kota uygulamasına 7 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçildi. Aylık kota miktarı 12 ton olarak belirlendi.
Program ekonominin direncini artırıyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndaki makamında ziyaret ettiğimiz Bakan Şimşek, uygulamakta oldukları ekonomi programının işlediğini ve açıklanan verilerin öngördükleri patika doğrultusunda ilerlediğini belirtti. Mal enflasyonunun 2024 yılı sonunda yüzde 36’ya gerilediğini ve hizmet enflasyonu tarafındaki katılığında kırılmaya başladığını kaydeden Bakan Şimşek, 2025 yılında enflasyonda hızlı bir düşüş yaşanmasını beklediklerini dile getirdi.
Bakan Şimşek, ekonominin her alanında kayıtdışı ile mücadelede de ilave tedbirler almayı sürdüreceklerini vurguladı. Önümüzdeki dönemde küreselde en büyük belirsizliğin Trump politikaları olduğunu ifade eden Bakan Şimşek, uygulanmakta olan ekonomi programının Türkiye ekonomisinin her tür dışsal etkiye karşı direncini artıracak unsurlar içerdiğini vurguladı.
Borçluluk azalırken vadeler uzuyor
Küreselde gözlenen borç artışına karşılık Türkiye’nin AB tanımlı borç stokunun milli gelire oranının, serinin açıklanmaya başladığı tarihten bu yana en düşük seviyede olduğunu hatırlatan Bakan Şimşek, “Borç stokunun kur, vade ve faiz riskini azaltıyoruz” diye konuştu.
Buna göre 2003- 2022 döneminde yüzde 37,9 olan AB tanımlı borç stokunun GSYH’ye oranı 2023’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 30,3’e, 2024’ün aynı çeyreğinde de yüzde 25,6’ya geriledi. Bu oranın gelişen ülkeler ortalaması yüzde 71 düzeyinde. Vadesine bir yıldan az kalan, kısa vadeli, senetlerin borç stokundaki payı 2023 yılında yüzde 22,5 iken 2024 yılında yüzde 17’ye gerilediğine işaret eden Bakan Şimşek, değişken faizli borçlanmanın payını sınırlandırdıklarını ve borç stokunun yüzde 69,4’ünün sabit faizli olduğunu dile getirdi.
