Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (UUİ) astronotlar, uzayın zorlu koşullarına dayanmak için tasarlanmış, bozulmamış ve yüksek teknolojili bir ortamda yaşıyorlar. Ancak yeni araştırmalar, UUİ’deki düşük mikrop çeşitliliğinin astronotların sağlığını olumsuz etkileyebileceğini öne sürüyor.
Cell dergisinde yayınlanan bir çalışmada, UUİ’nin Dünya’daki ortamlara kıyasla çok daha az mikrobiyal çeşitliliğe sahip olduğu ve bunun astronotların bağışıklık sistemlerini zayıflatabileceği belirtiliyor.
Dünya ve Uzay Ortamlarındaki Mikrop Farklılıkları
Dünya’da her gün çeşitli mikroplara maruz kalıyoruz. Bu mikroplar, bağışıklık sistemimizin dengeli kalmasına ve hastalıklara karşı savaşmamıza yardımcı oluyor. Ancak UUİ, kontaminasyonu önlemek için sürekli sterilize edildiği için, astronotlar mikrop açısından yoksun bir ortamda bulunuyor.
Araştırmacılar, UUİ’de 803 yüzeyden aldıkları sürüntü örneklerinde buldukları bakterileri haritaladılar. Çoğu mikrop, astronotların derisinden geliyordu. Ancak, doğal ortamlarda yaygın olarak bulunan yararlı bakterilerin neredeyse hiç olmadığı tespit edildi.
Bu mikrobiyal çeşitlilik eksikliği, astronotların cilt döküntüleri, iltihaplanma ve bağışıklık sistemi bozuklukları yaşamalarını açıklayabilir. Sadece insan kaynaklı mikroplara maruz kalmak, dengesiz bir mikrobiyom yaratabilir ve astronotları enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirebilir.
Araştırmacılar, UUİ’nin farklı bölgelerinde farklı mikrobiyal topluluklar olduğunu keşfettiler. Yemek alanlarında yiyecekle ilgili mikroplar, tuvalet alanında ise atıkla ilişkili bakteriler bulunuyordu. Ancak genel olarak, UUİ’nin mikrobiyomu, hastanelerin veya kentsel apartmanların mikrobiyomlarına benzerdi ve çeşitli çevresel mikroplardan yoksundu.
Doğal Mikropların Önemi
Araştırma, aşırı dezenfeksiyon yerine uzay yaşam alanlarına doğal mikropların dahil edilmesinin astronot sağlığına fayda sağlayabileceğini öne sürüyor. Tıpkı Dünya’da bahçecilik ve toprakla uğraşmanın bağışıklık sistemine olumlu etkileri gibi, benzer mikrobiyal çeşitliliğin uzay aracına dahil edilmesi, uzayda daha sağlıklı bir yaşam ortamı yaratabilir.
Uzayda başarılı olmak istiyorsak, temizlik anlayışımızı yeniden düşünmemiz gerekebilir. Tüm mikropları ortadan kaldırmak yerine, Dünya’nın doğal mikrobiyal dengesini taklit eden uzay yaşam alanları tasarlamak, daha iyi astronot sağlığının anahtarı olabilir.