Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), resmi kalkınma yardımlarına (ODA) ilişkin öncü verileri paylaştı.
Buna göre, resmi bağışçıların sağladığı uluslararası kalkınma yardımları 2024’te yıllık bazda yüzde 7,1 geriledi ve 212,1 milyar dolar oldu.
Açıklanan bu rakamla, uluslararası yardımlarda üst üste 5 yıllık yükselişin ardından 2024’te ilk kez düşüş görüldü.
Yardımların azalışındaki nedenler
Yardımlardaki azalışta, uluslararası kuruluşlara sağlanan katkıların zayıflamasının yanı sıra Ukrayna’ya yardımların düşmesi, insani yardım seviyeleri ve bağışçı ülkelerdeki mültecilerin barındırılmasına yönelik harcamaların zayıflaması etkili oldu.
Söz konusu 212,1 milyar dolarlık uluslararası yardım ise, OECD’nin Kalkınma Yardımları Komitesi (DAC) üyesi ülkelerinin milli gelirlerinin yüzde 0,33’ünü oluşturdu.
Geçen yıl Ukrayna’ya yapılan uluslararası yardımlar yıllık bazda yüzde 16,7 azalarak 15,5 milyar dolara gerilerken, bu rakam toplam yardımların yüzde 7,4’üne karşılık geldi.
Uluslararası insani yardımlarda azalış
Uluslararası insani yardımlar ise 2024’te yıllık bazda yüzde 9,6’lık düşüşle 24,2 milyar dolar oldu.
Bağışçı ülkelerde mültecilere yönelik harcamalar için kullanılan resmi kalkınma yardımları da 2024’te önceki yıla göre yüzde 17,3 azalarak 27,8 milyar dolara düştü.
Afrika’ya sağlanan kalkınma yardımları ise geçen yıl, yıllık bazda yüzde 1 azalarak 42 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
ABD, DAC üyesi ülkeler arasında en büyük bağışçı
ABD, 63,3 milyar dolarla DAC üyesi ülkeler arasında en büyük bağışçı olmaya devam etti ve toplam resmi kalkınma yardımlarının yüzde 30’unu sağladı.
ABD’yi 32,4 milyar dolarla Almanya, 18 milyar dolarla İngiltere, 16,8 milyar dolarla Japonya ve 15,4 milyar dolarla Fransa izledi.
ABD’nin 2023’teki kalkınma yardımları 64,7 milyar dolar olmuştu. Almanya 2023’te ise 37,9 milyar dolar, İngiltere 19 milyar dolar ve Japonya 19,6 milyar dolar uluslararası yardım sağlamıştı.
Daha büyük kesintiler yaşanabilir
OECD Genel Sekreteri Mathias Cormann, verilere ilişkin değerlendirmesinde, kalkınma finansmanı ve gelişmekte olan ülkelerin büyümesi üzerindeki baskıların arttığını belirterek, “Mevcut resmi kalkınma yardımlarının etkinliğinin optimize edilmesi, gelişmekte olan ülkelerin bu mali baskıları yönetmelerine, büyümeye gerekli yatırımları yapmalarına ve en kırılgan durumda olanları korumalarına yardımcı olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
OECD DAC Başkanı Carsten Staur, uluslararası resmi yardımların 5 yıllık büyümenin ardından geçen yıl ilk kez düşüş göstermesine dikkati çekerek, şu ifadeleri kullandı:
“Bazı büyük bağışçıların önümüzdeki yıllarda daha da büyük ve oldukça ciddi kesintilere gideceklerini belirtmiş olmaları, durumu daha da endişe verici kılıyor.
Bu durumda, kalkınma yardımlarının en çok ihtiyaç duyulan bölgelere, özellikle de en yoksul ve kırılgan ülkelere yönlendirilmesi büyük önem taşıyor.
İleriye dönük, yoksulluğun ortadan kaldırılması, adil ve yeşil dönüşüm ile iyi yönetişim konuları odağımızda kalmalı ve aynı zamanda ODA’in diğer finansman kaynaklarını harekete geçirmede daha etkili kullanılması sağlanmalı. Bunu başarmanın anahtarı, ortak ülkelerle birlikte yardımın etkinliğini iki katına çıkarmak.”
