ABD ile Avrupa Birliği arasında varılan yeni ticaret anlaşması, Avrupa ilaç sektörü için milyarlarca dolarlık yeni bir maliyetin kapısını araladı. Anlaşma, yıllardır uygulanan gümrük vergisi muafiyetinin sona ermesiyle, AB’den ABD’ye ihraç edilen markalı ilaçlara yüzde 15 oranında yeni bir vergi getirilmesini öngörüyor.
Analistlere göre, bu gelişme sektör genelinde 13 ila 19 milyar dolar arasında değişen ek bir mali yük anlamına geliyor. Avrupa Birliği, ABD’nin ilaç ithalatındaki en büyük tedarikçisi konumunda ve bu durum ilaç endüstrisini özel olarak hedef alan bir etki yaratıyor.
Trump’ın yüzde 200’lük tarifesi engellendi, ama yeni yük hafif değil
Anlaşma, eski Başkan Donald Trump döneminde gündeme gelen yüzde 200’lük aşırı tarife tehdidini bertaraf etti. Ancak uzmanlar, yüzde 15’lik oranın bile firmalar için ciddi mali sonuçlar doğurabileceği görüşünde.
ING analisti Diederik Stadig, firmaların bu maliyetleri fiyatlara yansıtmaması durumunda 13 milyar dolarlık bir kayıpla karşı karşıya kalabileceklerini söylüyor. Bernstein Research’ten Courtney Breen ise bu rakamın 19 milyar dolara kadar çıkabileceğini ifade ediyor.
Jenerikler büyük ölçüde muaf ama detaylar net değil
Anlaşma kapsamında jenerik ilaçların çoğunluğu tarifeden muaf tutuldu. Ancak hangi ürünlerin bu kapsama dahil olacağına dair ayrıntılar henüz belirsizliğini koruyor. Bu durum, sektörün bazı bölümleri için hâlâ önemli bir risk barındırıyor.
Sanofi ve Roche önlem aldı
Bazı ilaç devleri, olası maliyet artışlarına karşı şimdiden stratejik adımlar atıyor. Fransa merkezli Sanofi, ABD’deki üretim operasyonlarının sürdürülebilirliğini sağlamak adına bir tesisini Thermo Fisher şirketine devretti. İsviçre merkezli Roche ise potansiyel aksamalara karşı ABD içi envanter seviyesini artırdı.
Sektör hâlâ diken üstünde
UBS analisti Matthew Weston, anlaşmanın henüz tüm güvenceleri içermediğini belirterek, ABD’nin ulusal güvenlik soruşturması kapsamında sektör için hâlâ ilave tarifeler getirme riskini koruduğunu vurguladı. Diederik Stadig ise sürecin henüz tamamlanmadığına dikkat çekerek, “Anlaşma resmi olarak imzalanana kadar hiçbir şey garanti değil” uyarısında bulundu.
Wall Street analistleri ikiye bölünmüş durumda: Kimileri sektöre yönelik tehditlerin hafiflediğini düşünürken, kimileri daha sert adımların hâlâ mümkün olduğuna inanıyor.
İlaç endüstrisi, önümüzdeki haftalarda anlaşmanın resmi detaylarını ve uygulama kapsamını netleştirmeye çalışırken, pazarda oynaklığın ve belirsizliğin bir süre daha devam etmesi bekleniyor.