İngiltere’nin Thames Nehri’nde tsunamiye yol açabilecek bombalarla dolu olan “Kıyamet Günü Enkazı” korkulan bombaların yanında belki de daha korkutucu bir kargo taşıyor olabilir. SS Richard Montgomery, Ağustos 1944’te Kent’teki Sheerness yakınlarındaki Thames Nehri ağzında battığında, yaklaşık 1.400 ton Amerikan bombasıyla beraber dibe çökmüştü.
Ancak Southend belediye meclisi üyesi Stephen Aylen, seçim bölgesinden sadece on üç kilometre uzakta bulunan enkazın ikinci ve “çok daha kötü” bir yük olan hardal gazı taşıdığından endişe ediyor. Meclis üyesi, bu endişesinin kaynağı olarak Akdeniz’e gizlice öldürücü gaz sevkiyatı yapan bir diğer Özgürlük Gemisi (bir ABD kargo gemisi sınıfı – Liberty Ship) olan SS John Harvey’i örnek gösteriyor. Bu gemi Aralık 1943’te İtalya’nın Bari açıklarında Luftwaffe tarafından batırıldı, ölümcül yükü serbest kalarak onlarca kişinin ölmesine ve yüzlerce kişinin yaralanmasına sebep oldu.
Aylen, kimsenin bu gemide tam olarak ne olduğunu hala açıklamamasından dolayı, Montgomery’de düşünülenden daha da kötü bir şey olabileceğini söylüyor.
Hitler’e karşı hardal gazı
İkinci Dünya Savaşı sırasında Müttefik güçleri, çaresiz kalan Hitler’in kimyasal silahlara başvuracağından korkarak, hızlı bir şekilde karşılık verebilmek için İtalya’ya hardal gazı gönderdiler. Ancak bu gaz Cenevre Protokolü tarafından yasaklanmış olduğu için o kadar gizlice gönderilmişti ki, kazara serbest kalmasının ardından bile İtalya’daki varlığı kabul edilmemişti.
Aylen, Müttefiklerin İtalya’yı işgalinden sonra Hitler’in kimyasal silah kullanacak kadar çaresiz olduğu düşünülüyorsa, Ağustos 1944’teki durumun Hitler için daha da kötü olduğunu belirtti. Normandiya Çıkarması Haziran ayında gerçekleşmişti ve Hitler, SS Richard Montgomery’nin batmasından birkaç gün önce kuvvetlerine Normandiya’dan çekilme izni vermişti.
Aylen, “İki kere ikiyi toplayıp beş buluyor olabilirim ama mesele şu: Eğer gazı İtalya’ya götürdülerse, Çıkarma’dan sonra (İngiltere’ye) neden götürmesinler ki?” diyor. Hitler’in Normandiya Çıkarması’ndan sonra kesinlikle daha da çaresiz kaldığını söyleyen Aylen, İtalya’ya gazın gönderilmesine sebep olduğu söylenilen düşüncenin İngiltere için daha da güçlü olduğunu belirtiyor.
Hala su seviyesinin üzerinde duran SS Richard Montgomery’nin direklerinin, enkazın üzerine çöküp patlamaya yol açmaması için kaldırılması planlanıyor. Ancak eylem defalarca ertelendi ve artık çalışmaların önümüzdeki yıldan önce başlaması beklenmiyor. Amerikan hükümeti enkazı güvenli hale getirmeyi daha önce 1948 ve 1967 yıllarında iki kez teklif etti ancak her iki seferde de reddedildi.
Southend belediye meclisinde yaklaşık 30 yıldır görev yapan bağımsız milletvekili Aylen, “Bunun olduğu gibi bırakılmış olması biraz garip görünüyor” diyor. Aylen, nehirdeki muazzam trafiğe rağmen geminin hala orada durmasının çok şüpheli olduğunu vurguluyor.
Sorumlu bakanlık olan Ulaştırma Bakanlığı sözcüsü, Aylen’in endişelerine yanıt vererek, “SS Richard Montgomery, dünyanın en iyi belgelenmiş enkazlarından biridir” dedi ve ekledi: “Batmasından bu yana geçen 80 yılda, geminin kargosunda hardal gazı bulunduğuna dair hiçbir kanıt bulunamadı.”
