Eğer kediniz ev dışında dolaşıyorsa, ağzında ölü bir kuş veya fareyle eve dönmesi sizi şaşırtabilir. Ama şaşırmanıza gerek yok, bu davranışın kökeni, kedinizin evrimsel geçmişine dayanıyor.
Bilim insanları, kedilerin 10.000 yıldan uzun bir süre önce evcilleştirilmiş olmasına rağmen avlanma içgüdülerini koruduklarını belirtiyor. Yani evinizdeki sevimli dostunuz, aynı zamanda yetenekli bir avcı.
Live Science’da yayımlanan bir makaleye göre, kedilerin avlarını eve getirmelerinin birkaç nedeni olabiliyor. En güçlü hipotezlerden biri, bu davranışın annelik içgüdüsüne dayanmasıdır. Vahşi doğada anne kediler yavrularını beslemek için avlanır ve avlarını onlara getirir. Bu süreç sadece yavruların beslenmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda avlanmayı öğrenmeleri için bir eğitim sunar.
Kediniz, sizi avlanma yeteneği olmayan bir yavru gibi görüp “öğretici” bir rol üstleniyor olabilir. Bununla birlikte, bu hareket kedinizin sizi ailesi olarak kabul ettiğini ve kendi ayaklarınız üzerinde durup avlanmayı öğrenebilmeniz için çaba harcadığını gösterir.
Kedilerin kişiliği, avlanma alışkanlıklarını etkiliyor
2023 yılında Ecology and Evolution dergisinde yayımlanan bir araştırma, kedilerin kişiliğinin avlanma alışkanlıkları üzerinde etkili olduğunu ortaya koydu. Baskın, saldırgan ve enerjik kedilerin evlerine daha sık ölü hayvan getirdiği belirlenirken, sahiplerine karşı utangaç ve arkadaş canlısı olan kedilerin avlarını eve getirme konusunda daha isteksiz davrandığı görüldü. Bu bulgular, kedilerin doğal karakter yapısının avlanma davranışlarını şekillendirdiğini gösteriyor.
Eğer kedinizin eve getirdiği ölü avları azaltmak istiyorsanız, uygulayabileceğiniz bazı yöntemler bulunuyor. Dışarıda avlanma fırsatlarını sınırlamak, kedinizin avlanma isteğini azaltabilir. Örneğin, kedinizi içeride tutmak veya evinizin yakınındaki kuş yemliklerini kaldırmak bu konuda etkili olabilir.
Bunun yanı sıra, avcılık içgüdüsünü alternatif yollarla tatmin etmek de işe yarayabilir. Kedinizin içgüdülerini yönlendirmek için ona kovalayabileceği ve üzerine atlayabileceği oyuncaklar sağlamak faydalı olabilir. Bu tür aktiviteler, kedinizin dışarıda daha az enerji harcamasını sağlayarak avlanma davranışlarını önemli ölçüde sınırlandırabilir.
Dışarıda avlanmanın getirdiği tehlikeler
Bir kedinin dış ortamda avlanması, çeşitli hastalıkları kapma riskini de beraberinde getirir. Virüsler, bakteriler ve parazitler özellikle fare gibi kemirgenlerden bulaşabilir. Örneğin, bir lağım faresini yakalayan kedi, tüyleri ve salyasıyla veba gibi ölümcül bir mikrobu eve taşıyabilir. Bunun yanı sıra, dışarıda kontrolsüz şekilde dolaşan kediler araçların altında kalma, başıboş köpeklerin saldırısına uğrama veya diğer kedilerle kavga ederek yaralanma gibi risklerle karşılaşabilir. Bu nedenle, ev ortamında büyümüş kedileri sokakta serbest bırakmak dikkat edilmesi gereken bir durumdur.
Kediler, evrimsel geçmişleri nedeniyle içgüdüsel olarak avlanma davranışlarını sürdürürler. Eğer kediniz dışarıda dolaşıyor ve eve av getiriyorsa, onu tamamen engellemek yerine içgüdülerini yönlendirmek daha sağlıklı bir çözüm olabilir. Kedinizin hem sağlıklı hem de mutlu kalmasını sağlamak için, oyuncaklarla avlanma dürtüsünü tatmin etmek, dış ortam risklerini azaltmak ve hastalık taşıyan avlarla temasını minimumda tutmak en iyi yaklaşımlardan biri olacaktır.