Türkiye’de 2014-2024 döneminde kadınların işgücüne katılım oranında yaklaşık 6,7 puanlık bir artış yaşandı. TÜİK verilerine göre 2014 yılında yüzde 29,9 olan kadınların işgücüne katılım oranı 2024 yılında %36,6 oldu.
Ulusal İstihdam Stratejisi (2025-2028) hedeflerine göre, 2028’e gelindiğinde kadınlarda işgücüne katılma oranının yüzde 40,1’e yükselmesi bekleniyor. 2024 itibariyle yüzde 32,4 olan kadın istihdam oranının da yüzde 36,2 olması öngörülüyor.
Türkiye’de 2023 yılında kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 35,8’ti. Aynı dönemde OECD ülkeleri için bu oran ortalama yüzde 53 düzeyinde bulunuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in daha önce sunumlarında vurgulandığı üzere, Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranının OECD ortalamasına çıkması halinde milli gelirin yüzde 20 oranında artacağı tahmin ediliyor.
Çocukların bakım sorumluluğu kadını işgücü dışında bırakıyor
Ulusal İstihdam Stratejisi kapsamında 2028 hedefleri gerçekleştiğinde dahi kadınların işgücüne katılım oranı OECD ortalamasının 12-13 puan altında kalıyor. 2024 sonu itibarıyla Türkiye’nin milli gelir büyüklüğü 1 trilyon 322 milyar dolar oldu. OVP ye göre 2027 sonunda 1 trilyon 774 milyar dolar olacak. Böylece kadınların işgücüne katılımının 3-3,5 puan artacağı 2025-2028 döneminde milli gelirin de 452 milyar dolar yani yüzde 34 civarında yükselmesi öngörülüyor.
TÜİK verilerine göre kadınlar 25-49 yaş aralığında daha yoğun olarak iş gücüne katılım sağlıyor. Bu grup içinde küçük çocuk sahibi olan kadınların ise bakım sorumlulukları nedeniyle iş gücü piyasasının dışında kalmaları bir sorun alanı olarak dikkat çekiyor. Öte yandan TÜİK 2023 işgücü verilerine göre, Türkiye’de kadınların kayıt dışı çalışma oranı 2018 yılında yüzde 42,3 iken 2020 yılından itibaren azalma eğilimine girdi ve 2024 yılında yüzde 32,4 seviyesine düştü.
İhracattaki payları yüzde 23,6
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yıllara göre bakıldığında ihracat yapan bütün firmalar daki toplam çalışanların içerisindeki kadın çalışanların oranının üçte bire yakın olduğunu açıkladı. Kadınlar Günü dolayısıyla bir mesaj yayınlayan Bakan Bolat, “2024 yılında kadın çalışanların ihracata katkısı, 2013 yılına kıyasla yaklaşık iki kat artarak 60,1 milyar dolara ulaşmış ve toplam ihracattaki payı yüzde 23,6 olmuştur” dedi. Bolat ayrıca, “2024 yılında yüksek ve orta yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı 101,1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup, 2024 yılında bu ihracata kadınların katkısı 2013 yılına göre yüzde 147 oranında artarak yaklaşık 20 milyar dolara ulaştı. Aynı dönemde bu alanda kadın çalışanlarımızın payının yüzde 42,1’den yüzde 46,7’ye çıkmıştır” bilgilerini verdi.
İstihdam için 9 eylem planı
Ulusal İstihdam Stratejisi (2025 2028) kapsamında kadın istihdamının artırılmasına yönelik bir dizi eylemin hayata geçirilmesi planlanıyor. Buna göre;
1 – Kadın erkek-fırsat eşitliğinin sağlanması, cinsiyete dayalı ücret farkının azaltılması amacıyla eğitimler verilecek.
2 – Kadınların girişimcilik konusunda bilgi sahibi olmaları sağlanacak.
3 – Kadınların girişimcilik becerilerinin geliştirilerek iş kurma larının desteklenmesi sağlanacak.
4 – Halk eğitimi merkezi kursları hakkında yönlendirme faaliyetleri gerçekleştirilecek.
5 – Kadın sendikalı sayısının ve zorunlu organlardaki temsilcilerinin artırılması amacıyla işbirlikleri geliştirilecek.
6 – Kurumsal çocuk bakım hizmetleri alanında mevcut durumun ve ihtiyaçların tespit edilmesi, sorun ve çözümlerin belirlenmesi amacıyla teknik çalışma grubu oluşturulacak.
7 – Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personelin farkındalığının artırılması adına etkinlikler düzenlenecek.
8 – Kadınların kooperatifler yoluyla işgücüne katılımlarını artırmak amacıyla kadın kooperatiflerinin desteklenmesi ve güçlendirilmesine yönelik eğitim, danışmanlık, proje ve finansal destekler başta olmak üzere kadın kooperatifleri üretim, satış ve pazarlama konusunda desteklenecek.
9 – Kadınların bilişim sektöründe daha fazla yer almaları için mesleki eğitim programlarının yaygınlaştırılması sağlanacak.
