Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen, Arap ve İslam ülkeleri liderlerinin katılım sağladığı İİT – Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi sonrası ortak bildiri yayımlandı.
“BMGK’ye Gazze Şeridi’nde ateşkes sağlanması ve insani yardım girişinin yapılması için bağlayıcı bir karar alma” çağrısı yapılan bildiride, “İsrail’le ilişkilerde uluslararası çifte standardı kınıyor, uluslararası hukuka ve BM Şartı’na saygı gösterilmesi çağrısında bulunuyoruz.” ifadelerine yer verildi.
İsrail’in BM Genel Kurulu’na katılımının dondurulması için uluslararası destek toplanması yönünde çalışmalara başlanması öngörülen bildiride, tüm ülkelere “İsrail’e silah ve mühimmat ihracatını veya gönderimini yasaklamaları” ve “İsrail’i işlediği ihlallerden caydırmak için uluslararası yaptırımlar uygulamaları” çağrısı yapıldı.
Katar ve Mısır’ın ABD ile işbirliği içinde Gazze’de acil ve kalıcı bir ateşkes sağlanması için gösterdiği çabalar takdir edildi, İsrail’in esir takası ve ateşkes anlaşmasına ilişkin varılan uzlaşılardan geri adım attığı belirtildi.
Gazze’ye yönelik bir yılı aşan ve Lübnan’ı da kapsayacak şekilde yayılan İsrail saldırılarının, Irak, Suriye ve İran’ın egemenliğini ihlal ettiği uyarısı yapılan bildirgede, BM net önlemler alamadığı ve uluslararası toplumun başarısız olduğu ifade edildi.
İsrail’in işlediği suçlar için bağımsız uluslararası soruşturma talebi
Bildiride, “İşgalci İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nde işlediği korkunç ve çarpıcı suçları kınıyor ve bu suçlara karışanların hesap vermesi için bağımsız bir uluslararası soruşturma talep ediyoruz.” ifadesine yer verildi.
İsrail’in Gazze Şeridi’nde sivillere karşı uyguladığı toplu cezalandırma ile kuşatma ve aç bırakmayı silah olarak kullanması kınanan bildiride, Gazze’deki insani felaketi sona erdirmek için acil uluslararası adımlar atılması çağrısı yapıldı.
Lübnan’a, güvenliğine, istikrarına, egemenliğine ve Lübnan halkının selametine destek verildiği vurgulanan bildiride, İsrail’in sivilleri, Lübnan ordusu mensuplarını ve BM Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) askerlerini hedef alması kınandı.
Uluslararası topluma seslenilen açıklamada, Uluslararası Adalet Divanı’nın “İsrail işgalinin sona erdirilmesi, bıraktığı etkilerin giderilmesi ve zararlarının tazmin edilmesi yönünde tavsiye niteliğindeki görüşünün tamamının bir an önce hayata geçirilmesi” çağrısı yapıldı.
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi ve genel olarak işgal altındaki Filistin topraklarında, binlerce Filistinliye karşı işlediği zorla kaybetme suçu kınandı.
İsrail’in Lübnan’daki UNIFIL güçlerine karşı yaptığı saldırıların BM Şartı’nın doğrudan ihlali anlamına geldiğine vurgu yapılan bildiride, “BMGK’ye İsrail’in tamamen sorumlu tutulması çağrısında” bulunuldu.
İki devletli çözüm vurgusu
“İki devletli çözüm temelinde başkenti işgal altındaki Kudüs olan bağımsız Filistin devletinin kurulması için” uluslararası etkin taraflara, İsrail işgalini sona erdirmek adına uluslararası koruma altında bir plan uygulama çağrısı yapıldı.
Filistin’in BM’ye tam üyeliği ve Filistin halkının kendi kaderini tayin etme hakkının sağlanması için çalışılması çağrısında bulunuldu.
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz’in talimatları doğrultusunda 11 Kasım 2023’te Riyad’da düzenlenen İİT-Arap Birliği Ortak Zirvesinin devamı niteliğindeki zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Lübnan Başbakanı Necib Mikati ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani başta olmak üzere çok sayıda Arap ve Müslüman ülke lideri katıldı.
İİT-Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi’nin ilk toplantısı, İsrail’in Filistin halkına yönelik saldırganlığını ele almak üzere Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da gerçekleştirilmesi öngörülen Arap Birliği Zirvesi ile 8. Olağanüstü İslam Zirvesi’nin tek çatı altında birleştirilmesi sonucunda 11 Kasım 2023’te Riyad’da yapılmıştı.
