Türkiye metal sanayi ihracatı mart ayında değer, miktar ve birim fiyat bazlı tüm göstergelerde yükseliş kaydederek dikkat çekici bir performansa imza attı. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) tarafından açıklanan TR-METALENDEKS verileri, sektörün küresel tarifelere ve durgunluk sinyallerine rağmen dirençli bir tablo sergilediğini ortaya koydu.
Metal sanayi ihracat değer endeksi şubattaki 151,7 puandan mart ayında 168,94 puana yükselirken, birim değer endeksi de 123,0 puandan 125,19 puana çıktı. Miktar endeksi ise 123,3 puandan 134,95 puana çıkarak yeniden yükseliş trendine girdi. Ortalama ihracat birim fiyatları ise 4,60 dolar/kg’dan 4,68 dolar/kg’a ulaştı.
ABD tarifeleri ve TL’deki kayıp baskıyı artırdı
Mart ayı boyunca ABD’nin başta alüminyum ve çelik olmak üzere çeşitli metallere getirdiği yüzde 25’lik ithalat vergileri, piyasalarda ciddi bir belirsizlik yarattı. ABD doları mart ayı sonunda 41,4 TL’ye kadar yükselirken, TL’deki sert değer kaybı finansal şokla birleşti. Merkez Bankası’nın sıkılaşma adımları sonrası faiz oranları ciddi şekilde artarken, ticari kredi faizleri yıllık bileşik yüzde 60 seviyesini gördü. Bu da ihracatçıların finansmana erişimini daha da zorlaştırdı.
Bayram tatili ve belirsizlikler etkili oldu
Mart ayındaki uzun bayram tatili ihracat faaliyetlerinde yavaşlamaya neden olurken, piyasalarda tarife kaynaklı kaotik ortam ve fiyat belirsizlikleri öne çıktı. Bu gelişmeler ihracatçılar için zorlu bir dönemi işaret ederken, endekslerdeki artış ise sektörün esnekliğini ve adaptasyon kabiliyetini gösterdi.
İkinci çeyrekte tarifeler belirleyici olacak
İDDMİB’e göre, yılın ikinci çeyreğinde ihracat performansını en çok etkileyecek unsur ABD’nin uygulamaya başladığı yeni tarifeler ve bu tarifelere karşı diğer ülkelerin geliştireceği müzakere stratejileri olacak. ABD-Çin gerginliği başta olmak üzere korumacılığın yaygınlaşması, sektör için belirsizlik yaratmaya devam ediyor.
PMI verileri durağanlığa işaret ediyor
Küresel metal sanayinde mart ayında da daralma sürdü. Üretim PMI verisi 48,2’den 48,0 puana inerken, siparişler 48,3’ten 48,9 puana çıktı. Avrupa’da ise metal sanayi üretim PMI verisi 46,3’ten 47,8’e yükseldi. Siparişlerde ise herhangi bir artış görülmedi.
Beklenti anketi: Toparlanma sinyali yok
İDDMİB’in beklenti anketine göre ihracat siparişlerinde mart ayında çok sınırlı bir düşüş yaşanırken, fiyat baskısı ve müşteri taleplerindeki zorluklar devam etti. Kar marjlarında gerileme yavaşlasa da, siparişlerin tahsilat sürelerinde uzama gözlemlendi. Yurtiçinde ise sıkı para politikası ve finansal şokun etkileri net şekilde hissedildi.
Ham madde ve girdi stokları yatay seyrederken, nihai ürün stokları üst üste ikinci ayda da sınırlı artış gösterdi. Üretimdeki azalma ise sipariş düşüşlerinin doğrudan etkisi olarak yorumlandı.
