Tüm dünyada yaşanan jeopolitik gerilimler, borsayı da etkilemeye devam ediyor… 2024 yılında yapılan askeri anlaşmalar, kazanılan ihaleler, bilançoların iyi gelmesi, savunmaya yönelik satın almalar, Avrupa, ABD ve Asya merkezli savunma ve havacılık şirketlerinin hisseleri için destekleyici unsurlar oldu.
Dünyanın en büyük 100 savunma şirketi 2023’te satışlarını yüzde 4 artırarak 632 milyar dolara çıkardı. ABD’li toplam 41 şirket, 2023’te 317 milyar dolarlık silah satışı yaparak, reel olarak bir önceki yıla göre yüzde 2,5 artışla tüm satışların yüzde 50’ini karşıladı. Analistler, savunma ve havacılık şirketlerinin 2023 yılındaki bu satış performansının da şirketlerin 2024 yılındaki hisse performansına olumlu etkide bulunduğunu belirtti.
Asya merkezli şirketlerden yüzde 100 kazanç
2024’te borsalarda Japon Mitsubishi Heavy yüzde 169,7, Güney Koreli Hanwha Aerospace yüzde 153,5, Alman Rheinmetall AG yüzde 115,3, İtalyan Leonardo yüzde 61,2, ABD’li RTX Corporation yüzde 37,5 değer kazandı.
Mitsubishi Heavy Industries’in yeni nesil nükleer reaktörünün tasarımını neredeyse tamamladığına dair haberler şirketin hisse fiyatını olumlu etkiledi. Hanwha Aerospace ise Ukrayna’daki savaş ve artan ihracat talepleriyle küresel savunma pazarında önemli bir konuma geldi. Rheinmetall AG de 2024 yılında Alman ordusundan 8,5 milyar Euro değerinde topçu mühimmatı siparişi aldı. Alman silah üreticisinin satışlarının 2026’ya kadar yıllık ortalama 5’te 1 oranında artması bekleniyor.
ABD’li RTX Corporation’ın hisseleri şirketin güçlü mali performansından olumlu etkilendi. Avustralya hükümeti, geçen yıl ABD’den 7 milyar Avustralya doları (4,7 milyar ABD doları) değerinde orta ve uzun menzilli füze satın alacağını açıklamıştı. Söz konusu füzelerin RTX tarafından üretileceği bildirilmişti.
Lockheed Martin ise söz konusu dönemde havacılık firması Firefly Aerospace’ten 25 roket fırlatma aracı satın almak için bir anlaşma gerçekleştirdi. Şirket ayrıca Suudi Arabistan Yatırım Bakanlığı ve Askeri Sanayii Genel Kuruluyla Bölge Yüksek İrtifa Hava Savunması (THAAD) sistemi parçalarının üretiminin yerelleşmesi amacıyla anlaşma yaptı.
Siemens ve BAE Systems’ten 5 yıllık işbirliği
Geçen yıl temmuz ayında Uluslararası havacılık şirketleri, İngiltere’de düzenlenen Farnborough Uluslararası Havacılık Fuarı’nda, Siemens ve BAE Systems mühendislik ve üretim teknolojilerinde inovasyon için 5 yıllık işbirliği yaptı. Anlaşma, BAE Systems’in havacılık sektöründeki araştırma ve geliştirme şirketi FalconWorks aracılığıyla mühendislik ve üretim süreçlerini dönüştürmek için Siemens Xcelerator açık iş platformunu kullanacak.
Boeing’in sıkıntılı dönemi sürüyor
Uçakların güvenliğine ilişkin devam eden sorunlar Boeing’in hisse performansını olumsuz etkilemeye devam ediyor. ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB), “Boeing 737 MAX 9” tipi yolcu uçağının gövdesinden bir parçanın koptuğu olaydaki kamuya açık olmayan soruşturma bilgilerini medyaya vererek kurulun soruşturma yönetmeliklerini ihlal ettiği gerekçesiyle Boeing şirketine yaptırım uyguladı. Şirket temmuz ayında “737 Max” tipi iki yolcu uçağının düşmeleriyle ilgili davadan kaçınmak için 243,6 milyon dolarlık ödemeyi kabul etti.
Ayrıca ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), Boeing’in 737 sınıfı 2 bin 612 yolcu uçağının “oksijen maskesi problemi” gerekçesiyle denetleneceğini duyurmuştu. Boeing’in kötü gelen bilançoları da hisse performansını olumsuz etkiledi. Şirket ayrıca iş gücünü yüzde 10 azaltma planı kapsamında 396 çalışanını işten çıkaracağı bildirmişti. Ekonomik sorunlar da Boeing’in hisselerindeki düşüşü tetikledi. Şirket, nakit akışını durdurmak için en az 10 milyar dolarlık hisse satacağını duyurmuştu. Öte yandan, Jeju Air hava yolu şirketine ait Boeing 737-800 yolcu uçağının 179 kişinin ölümüne neden olan kaza sonrasında Güney Kore’de, söz konusu modeldeki uçakların denetlenmesi talimatı verilmesi Boeing hisselerinin sert düşmesine neden oldu.
Dünyanın önde gelen şirket hisselerinin 2024 getirileri
Mitsubishi Heavy +169,7, Hanwha Aerospace +153,5, Rheinmetall AG +115,3, Leonardo +61,2, RTX Corporation +37,5, Airbus +10,7, Dassault Aviation +10, Lockheed Martin +7,2, Thales +3,5, BAE, Systems +3,4, General Dynamics +1,5, L3 Harris Technologies -0,8, Northrop Grumman -0,3, Lufthansa -23,7, Boeing -32.
