Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), bu yıl yayımladığı Dünya Enerji Yatırımları raporunda küresel enerji yatırımlarının 2025’te yüzde 2 artışla 3,3 trilyon dolara ulaşacağını öngördü. Bu, şimdiye kadarki en yüksek seviye olarak kayıtlara geçecek.
Yatırımların 2,2 trilyon dolarlık kısmı temiz enerji teknolojilerine giderken, fosil yakıt projeleri 1,1 trilyon dolarlık pay alacak. Böylece temiz enerji, enerji yatırımlarının üçte ikisini oluşturacak.
IEA, bu eğilimin yalnızca karbon emisyonlarını düşürme çabasını değil; sanayi politikalarının, enerji güvenliği endişelerinin ve elektrikli çözümlerin maliyet avantajlarının da etkili olduğunu vurguladı.
Elektrik yatırımları fosil yakıtları solladı
10 yıl önce fosil yakıt yatırımları elektrikten yüzde 30 daha fazlayken, 2025’te sadece elektrik sektörü harcamalarının kömür, petrol ve doğalgaz yatırımlarının yüzde 50 üzerine çıkması bekleniyor.
Güneş enerjisi zirvede, nükleer yükselişte
450 milyar dolarla güneş enerjisi, en fazla yatırım yapılan temiz enerji kaynağı olarak öne çıkıyor. Bu rakam, son 5 yılda neredeyse iki katına çıktı.
Nükleer enerji yatırımları yüzde 50 artarak 75 milyar dolara ulaşırken; şebeke yatırımları 400 milyar dolar ile üretim ve elektrifikasyonun gerisinde kaldı. Uzmanlar, bu farkın enerji arz güvenliği açısından kritik olduğunu belirtiyor.
Çin liderliği güçlendiriyor, kömür yatırımları sürüyor
Çin, küresel enerji yatırımlarındaki payını yüzde 33’e çıkararak liderliğini pekiştiriyor. Güneş, rüzgar, hidroelektrik, nükleer ve elektrikli araçlar gibi alanlara yapılan yatırımlar Çin’in bu yükselişini destekliyor.
Çin ve Hindistan, kömür yatırımlarını sürdürüyor. Çin’de geçen yıl 100 GW’lık kömür santrali inşaatı başlarken, yeni kömür santrali onayları da 2015’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Bu yıl kömür yatırımlarında yüzde 4 artış bekleniyor.
Petrol yatırımlarında ilk düşüş
Petrol fiyatlarındaki düşüş ve talep beklentileri nedeniyle, bu yıl petrol yatırımlarında salgın sonrası ilk kez yüzde 6 oranında bir gerileme öngörülüyor. Bu düşüşün büyük kısmı ABD’deki harcama kesintilerinden kaynaklanacak.
“Çin, AB ile ABD’nin toplamı kadar yatırım yapıyor”
IEA Başkanı Fatih Birol, “Bugün Çin, dünyanın açık ara en büyük enerji yatırımcısı konumunda. Avrupa Birliği’nin iki katı ve neredeyse AB ile ABD’nin toplamı kadar yatırım yapıyor” dedi. Birol ayrıca enerji güvenliğinin yatırım kararlarında belirleyici rol oynadığını ve bu yılın yeni bir elektrik çağına geçişte önemli bir dönüm noktası olduğunu vurguladı.
