Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, kripto dünyasında geniş yankı uyandıran “radikal” bir öneriyle yeniden gündeme geldi. Ethereum’un teknik darboğazlarını aşmak ve ağı daha verimli hale getirmek için geliştirdiği bu öneri, Ethereum ekosisteminde önemli bir değişimin kapısını aralayabilir. Buterin’e göre bu fikir yalnızca cesur değil, aynı zamanda Ethereum’un geleceği için kritik bir sıçrama olabilir.
Ethereum ve Buterin’den Teknik Dönüşüm Çağrısı
Ethereum geliştiricilerinin fikir alışverişinde bulunduğu Ethereum Magicians adlı forumda yayınladığı detaylı yazısında Buterin, Ethereum’un temel yapı taşlarından biri olan EVM’nin (Ethereum Virtual Machine) köklü biçimde değişmesi gerektiğini savundu. Ona göre EVM’nin şu an kullandığı bytecode yapısı artık sınırlarına ulaştı ve bu da zincir üzerindeki işlem maliyetlerini artırırken geliştirici deneyimini de zorlaştırıyor.
Bu darboğazı aşmak adına Buterin, akıllı sözleşmelerin yürütüldüğü EVM mimarisinin, açık kaynaklı ve donanıma yakın çalışan RISC-V mimarisi ile değiştirilmesini önerdi. RISC-V, donanım düzeyinde optimize edilmiş, esnek ve modüler yapısıyla özellikle gömülü sistemlerde verimlilik sağladığı bilinen bir mimari.
“Yürütme Katmanında Radikal Bir Yenilik Şart”
Buterin, Beam chain gibi girişimlerin konsensüs (uzlaşma) katmanını oldukça sadeleştirdiğine dikkat çekerek, yürütme katmanının da benzer bir değişim geçirmesinin artık kaçınılmaz hale geldiğini savundu. Bu katman, Ethereum ağında işlemlerin yürütüldüğü, akıllı sözleşmelerin çalıştırıldığı ve hesapların durumlarının belirlendiği temel alandır. Ona göre bu ölçekte bir mimari değişiklik, yürütme sürecini hem daha güvenli hem de çok daha verimli hale getirebilir.
Ethereum Zincirindeki Maliyetler Yüzde 99’a Kadar Düşebilir
Buterin’in öne sürdüğü RISC-V tabanlı yapı, özellikle “proving” yani kanıtlama sürecinde devrim niteliğinde bir hızlanma sağlayabilir. Bu süreç, Ethereum’un geleceğinde önemli rol oynaması beklenen zero-knowledge proof (sıfır bilgi ispatı) sistemlerinde büyük yer tutuyor. Buterin’e göre bu yeni mimari ile zincir üzerindeki işlem yürütme maliyetleri, bazı senaryolarda %99 oranında azaltılabilir.
Bu, yalnızca geliştiricilerin daha düşük maliyetlerle uygulama geliştirmesini sağlamayacak; aynı zamanda kullanıcılar açısından da gas ücretlerinin ciddi biçimde düşmesine neden olacak. Bu da Ethereum’u hem kurumsal hem bireysel kullanım açısından çok daha erişilebilir hale getirebilir.
RISC-V Kullanan Diğer Blok Zincir Projeleri
Vitalik Buterin’in dikkat çektiği bu mimariyi hâlihazırda uygulamaya koyan projeler de bulunuyor. Bunlardan en dikkat çekenlerden biri, Nervos Network (CKB). Nervos, RISC-V mimarisini kendi blok zincirine entegre eden ve aktif olarak kullanan öncü projelerden biri olarak öne çıkıyor. Diğer bir örnek ise Polkadot ekosisteminde geliştirilen PolkaVM. Her iki proje de Ethereum dışındaki zincirlerde benzer bir dönüşümün mümkün olduğunu göstermesi bakımından oldukça önemli.
Sonuç: Ethereum’un Evriminde Yeni Bir Sayfa mı Açılıyor?
Vitalik Buterin’in bu önerisi, yalnızca teknik bir değişiklik değil; aynı zamanda Ethereum’un vizyonuna dair güçlü bir yeniden yapılanma çağrısı. RISC-V’in sağladığı esneklik, verimlilik ve düşük maliyet avantajları, Ethereum’u bir adım öteye taşıyabilir.
Elbette bu tür bir geçişin teknik ve topluluk boyutunda çeşitli zorlukları olacaktır. Ancak Ethereum’un geçmişte birçok kez radikal adımlar atarak kendini yeniden tanımladığı düşünüldüğünde, bu öneri de uzun vadede ağı daha güçlü ve sürdürülebilir hale getirebilir.
Ethereum topluluğu için bu öneri, tartışmaya açık olduğu kadar umut vadeden bir başlangıç noktası. Geliştiricilerin ve ağ katılımcılarının bu radikal fikir karşısındaki tepkileri ise önümüzdeki dönemde şekillenecek. Ancak bir gerçek var ki: Ethereum, yeniden dönüşümün eşiğinde olabilir.
