Ukrayna’nın Rusya’ya yönelik gerçekleştirdiği geniş çaplı insansız hava aracı (İHA) saldırısı, bölgedeki gerilimi daha da artırdı. Saldırıda, Rusya’nın stratejik bombardıman uçakları ve erken uyarı sistemleri hedef alındı. Saldırının, İstanbul’da yapılacak olan Ukrayna-Rusya barış görüşmeleri öncesinde gerçekleşmesi, uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı.
Dünya Gazetesi yazarı ve Üsküdar Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Deniz Ülke Kaynak, saldırının zamanlamasının, bölgedeki riskleri ve güvenlik açmazlarını artırdığına dikkat çekerek, “Bu tür geniş çaplı bir saldırının ardından Rusya’nın vereceği tepki çok kritik. Kontrolsüz bir tepki, sadece bölgeyi değil, tüm dünyayı etkileyebilecek bir felaket senaryosuna dönüşebilir” ifadelerini kullandı.
Basit İHA’larla stratejik uçaklar vuruldu
Prof. Dr. Kaynak, “Saldırının amacı, barış görüşmelerine yönelik bir engel oluşturmak olabilir” dedi. Kaynak, saldırıda kullanılan teknolojiyi de değerlendirdi. “Saldırı, birkaç yüz dolarlık, çok basit düzenekli insansız hava araçları (İHA) ile yapıldı. Ancak bu İHA’lar, Rusya’nın milyarlarca dolarlık 40 adet stratejik bombardıman uçağını yok etti. Bu, devlet olmayan aktörlerin bile kullanabileceği bir teknolojiye işaret ediyor ve gelecekteki savaş stratejilerinin nasıl şekilleneceğini gösteriyor” diye konuştu.
Savunma zaafı ve kritik hedeflerin korumasızlığı
Kaynak, “Bu denli büyük bir hava saldırısında hiç can kaybı olmaması dikkat çekici. Uçaklar adeta kurbanlık koyun gibi saldırgana sunulmuş bir görüntü veriyor. Rusya’nın hava savunma sistemlerinde ciddi bir zaafiyet olduğu gözler önüne serildi” dedi.
Saldırının menzili ve hedefleri
Kaynak, saldırının menzilinin de dikkat çekici olduğunu belirtti. Saldırıda kullanılan SİHA’lar, Rusya topraklarının binlerce kilometre derinliklerine kadar ulaşarak, Rusya’nın iç bölgelerini hedef aldı. SİHA’lar, Ukrayna sınırının ötesinden, kamyonlar üzerinden fırlatıldı. Prof. Dr. Kaynak, “Rusya, ilk defa kendi topraklarında bu kadar derinliklere inen bir hava saldırısına maruz kaldı. Bu, bölgedeki güvenlik dengesini köklü bir şekilde değiştirebilir” değerlendirmesinde bulundu.
İstihbarat zaafı ve içeriden yardım ihtimali
Saldırıya dair bir diğer dikkat çeken nokta, kamyonların sınırdan nasıl içeri girdiği sorusu oldu. Kaynak, bu durumu “İstihbarat zaafı mı var, yoksa içeriden bir işbirliği mi söz konusu, bunu söylemek zor. Kamyon şoförlerinin taşıdıkları malzemelerden haberi olup olmadığı ise belirsiz” diyerek, bu durumun Rusya’daki güvenlik sistemindeki açıkları ortaya koyduğunu belirtti.
Uluslararası destek ve küresel etkiler
Prof. Dr. Kaynak, Putin’in yaptığı açıklamayla, Rusya’nın misilleme yapması durumunda yalnızca Ukrayna’yı hedef almayabileceğini, birden fazla ülkeyi kapsayabileceğini belirtti. Kaynak, “Eğer Ukrayna’ya yönelik bu saldırıya dışarıdan destek verildiyse, bu misilleme sadece Ukrayna ile sınırlı kalmaz. Küresel çapta etkiler yaratabilir” ifadelerini kullandı. Bu bağlamda, İngiltere ve Baltık ülkelerinin büyük çaplı siber saldırılara karşı hazırlıklı olmaları gerektiğine dikkat çekti.
Nükleer silah kullanımı ve misilleme ihtimali
Prof. Dr. Kaynak, nükleer silahların kullanılma ihtimali hakkında da uyarılarda bulundu. “Taktik nükleer silahların kullanımı ihtimali maalesef mevcut. Ancak, bu tür bir duruma gelmemek için tüm tarafların dikkatli hareket etmesi gerekiyor” diyerek, nükleer tehditlerin küresel felakete yol açabileceği konusunda endişelerini dile getirdi.
Putin’in itibarına yönelik saldırı ihtimali
Prof. Dr. Kaynak, saldırının hedefinin aslında Rusya lideri Vladimir Putin olabileceğini belirterek, “Eğer saldırının arkasında Putin’in itibarına yönelik bir operasyon varsa, bu durum Rusya içindeki siyasi istikrarsızlığı tetikleyebilir. Eğer bu saldırıyı düzenleyenlerin arasında FSB veya ıskartaya çıkmış Wagner Grubu’nun adamları varsa, Rusya’nın iç durumu çok daha karmaşık hale gelir” ifadelerini kullandı.
Kaynak, Ukrayna’nın gerçekleştirdiği saldırının ardından savaşın ya sona ereceğini ya da çok büyük bir ölçekte büyüyeceğini ifade etti. Kaynak, “Bu saldırı, savaşın sona ermesine mi yol açacak, yoksa yeni bir dönemin başlangıcı mı olacak? Bu sorulara yanıt bulmak, sadece bölgedeki aktörlere değil, tüm dünyaya bağlı” dedi.
