Donald Trump’ın başkanlık görevini devraldığında uygulayacağını açıkladığı ve Meksika, Kanada ve Çin’i kapsayan ilave gümrük vergileri uzmanlar tarafından analiz edildi. Söz konusu vergi uygulamasının Trump tarafından geniş tabanlı ekonomik ve jeopolitik araç olarak kullanacağını öngören Deutsche Bank araştırmacıları, ABD’nin yeni gümrük vergisi planlarına ilişkin 10 maddelik analiz yayımladı.
Araştırmacıların değerlendirmesine göre, ülkelerin ABD ile olan serbest ticaret anlaşmaları güvende değil. Bu planların, Scott Bessent’in Hazine Bakanı olarak atanacağının duyurulmasının ardından açıklanması, gümrük vergilerinin Trump’ın gündeminin en üst sıralarında yer aldığını gösteriyor.
ABD’nin toplam ticaretinin yüzde 40’ı: Gümrük vergileri
Gümrük vergileri, ABD’nin toplam ticaretinin yüzde 40’ını kapsıyor. Trump’ın son açıklaması, üç ülkeyle sınırlı olsa da ABD’nin Euro Bölgesi dışındaki üç büyük ticaret ortağına uygulanacağından, vergilerin ekonomik etkisinin büyük olması bekleniyor.
Yeni gümrük vergileri geniş bir yürütme yetkisinin açılış hamlesi mi?
Gümrük vergilerinin yasama yolu yerine yürütme yetkisi kullanılarak uygulanacağı belirtilirken, Deutsche Bank araştırmacılarına göre, üç ülkeyi hedef alan gümrük vergileri daha geniş tabanlı bir yürütme yetkisi kullanılması için açılış hamlesi olabilir. Bu kapsamda ABD Kongresi’nde Çin’e yönelik mevzuatın yakından takip edilmesi gerekiyor ve gümrük vergisi tartışmalarının mevzuat yoluyla stratejik bir konu haline dönüp dönmeyeceği büyük bir soru işareti olarak öne çıkıyor.
Araştırmacılar, bu süreçte karmaşık tedarik zincirlerine dikkati çekiyor. Euro/dolar paritesi, Avrupa ticaretinden bahsedilmemesine, rahatlamayla tepki veriyor. Ancak Alman otomobil üreticilerinin Meksika’daki büyük çaplı üretim kapasiteleri ve bu ülkenin Çin ile artan ticaretinin, Meksika üzerindeki gümrük vergilerinin negatif etkisini daha büyük hale getirme riski bulunuyor. Kanada ise gelişmiş ülkeler arasında ekstra gümrük vergilerine en duyarlı ancak risklere göre en az fiyatlandırılmış ülke olarak öne çıkıyor.
Truth Social izlenmeli
Deutsche Bank araştırmacılarına göre, piyasa tepkisi ne kadar yumuşak olursa gümrük vergisi olasılığı o kadar yükselebilir. Ayrıca araştırmacılar, piyasa katılımcılarının Trump’ın yeni sosyal medya platformu Truth Social’ı izlemesini öneriyor.