Dünya’nın kabuğunu delip daha aşağılara doğru bir delik açma çabalarını, Soğuk Savaş zamanlarında görmüştük. Ama bu çabalar, hep karasal alanlarda başlatılmış ve bir şekilde tarih olmuştu. Şimdiyse Çin, insanlığın daha önce pek gitmediği bir yere, Dünya’nın kabuğunun altına, mantosuna doğru okyanustan yola çıkmaya hazırlanıyor.
Bilim insanları bu hedefi gerçekleştirmek için, deniz tabanında kilometrelerce delik açmak için inşa edilmiş devasa bir sondaj gemisi olan Meng Xiang‘ı görevlendirdi. Başarılı olursa, bu görev Dünya’nın iç kısmının ve gezegenimizi şekillendiren tektonik kuvvetlerin sırlarını açığa çıkarabilir.
Meng Xiang, Kasım 2024’te resmen hizmete girdi ve deniz tabanının 11 kilometre (6,8 mil) altına kadar delme yeteneğine sahip olduğu bildirildi.
Görev yapan diğer bazı bilimsel sondaj gemileri de var ama hiçbiri bu kalibrede değil. Japonya’nın 7 kilometrelik maksimum sondaj derinliğine sahip Chikyū‘su ve ABD’ye ait 8,4 kilometrelik maksimum sondaj derinliğine sahip JOIDES Resolution bunlar arasında sayılabilir. Ancak ABD gemisi çoktan hurda oldu. ABD için uzun zamandır dünyayı delmek, en son ihtiyaçları arasında yer alıyor. Bu bilimsel “fanteziye” ayıracak kaynakları kalmamış gibi görünüyor. 36 trilyon dolarlık ulusal borçlarıyla, dünyanın her yerindeki savaşlara para yetiştirmeye çalışıyorlar.
Çin’in yeni bilimsel gemisi Meng Xiang ise jeolojik araştırmalar konusunda çığır açmayı hedefliyor. Baştan kıça 179,8 metre (589 fit) uzunluğunda olan dev gemi, 120 gün boyunca kendi kendine yetebiliyor ve 180 kişilik bir mürettebatın yanı sıra jeoloji, jeokimya, mikrobiyoloji ve okyanus bilimi gibi alanlarda araştırma yapan dokuz bilim laboratuvarını barındırıyor.
İç kesimlerde, kıtasal kabuk yaklaşık 37,5 kilometre kalınlığındadır. Ancak, okyanus kabuğu genellikle sadece 5 ila 7 kilometre kalınlığındadır. Ayrıca, dinamik jeolojik hareketler nedeniyle daha da ince olduğu okyanus ortası sırtları da vardır. Dolayısıyla denizin altındaki kabuğu 11 km delebilmek, dünyanın iç yapısına dair çok değerli bilgilere erişmek anlamına gelecek.
Bakalım Çin bulgularını dünya ile paylaşacak mı, yoksa edindiği bilgileri ABD ile savaşında silaha çevirmek için mi kullanacak?
