Savunma sanayi başta olmak üzere teknoloji üreten bir ülke olma yolunda Türkiye’nin güçlü bir irade gösterildiğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, QuanT’nin tanıtım töreninde yaptığı konuşmada, “Milli teknoloji hamlesi, işte bu yapıyı kurarak yalnızca bugünü değil yarınlarımızı da güvence altına almayı hedeflemektedir” dedi.
Teknoloji dünyasında bir devrim
Yılmaz, TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nde ülkeye kazandırılan 5 kubit kuantum bilgisayar QuanT ile Türkiye’nin kuantum bilgisayar teknolojisine sahip az sayıda ülke arasına girdiğine dikkat çekerek, bunun kuantum teknolojisi ekosisteminin gelişimine de katkı sağlayacağını ve bu ekosistemi güçlendirerek geleceğe taşıyacaklarını kaydetti.
Kamu-özel işbirlikleri güçlendirilecek
“UNESCO tarafından ilan edilen 2025 Uluslararası Kuantum Bilimi ve Teknolojisi Yılı’na büyük bir inanç ve güçlü bir kararlılıkla hazırlanıyoruz” diyen Yılmaz, daha güçlü AR-GE merkezleriyle yola devam edeceklerine, kamu-özel işbirliğini de güçlendireceklerine işaret ederek, sözlerine şöyle devam etti: “Kuantum bilgisayarlar stratejik alanların yanı sıra sağlık, finans, sensör teknolojileri ve ileri malzeme geliştirme gibi sektörlerde de oyun değiştirecek özelliğe sahip. Bu sebeple her ülke kendi yerli kuantum teknolojileri yol haritasını oluşturmaya başlamış, aşama kaydeden ülkeler bu teknolojide tekeli elinde tutmak amacıyla kritik bileşenlere ticari kısıt uygulamaya yönelmişlerdir.”
Gençler için yeni nesil teknolojilerinde öncü olma fırsatı
Süperiletken teknolojilerinin kritik öneme sahip olduğunu, süperiletken çiplerin gelecek dönemin temel gündem maddelerinden biri olacağını bildiren Yılmaz, kuantum bilgisayarlar dünyasının gençler için yeni nesil teknolojilerin öncüsü olma fırsatı sunduğunu da dile getirdi.
Hedefimiz: Yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarımızı da yapmak
Kuantum bilgisayarların moleküler simülasyonlardan yapay zekaya, optimizasyondan kriptografiye kadar pek çok alanda klasik bilgisayarların çözmekte zorlandığı karmaşık problemleri çözme kapasitesine sahip olacağını, bu sayede bilim, sağlık, finans ve güvenlik gibi kritik sektörlerde yenilikler sunarak Türkiye’ye küresel rekabette stratejik bir avantaj kazandıracağını ifade eden Yılmaz, “Savunma Sanayi Başkanlığımızın desteğiyle ASELSAN, TOBB ETÜ tarafından kurulacak olan ve diğer üniversitelerimizin de katkısıyla süperiletken çip üretimeviyle ilerleyen zamanlarda yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarımızı da yapacağımıza gönülden inanıyorum” dedi.
Milyonlarca kat hızlı işlem yapıyor
Kuantum bilgisayarlar, klasik bilgisayarlardan farklı olarak işlemleri “bit” yerine “kuantum bitleri” (kubit) ile gerçekleştiriyor. Kuantum bilgisayar alanındaki araştırmaların en önemli hedeflerinden biri, klasik bilgisayarlarla çözülmesi binlerce yıl alacak şifrelenmiş bilgileri hızla çözebilecek teknolojiler geliştirmek olarak gösteriliyor.
Türkiye’de süper iletken kuantum teknolojiler alanında 2010 yılından beri yürütülen çalışmalar QuanT ile önemli bir başarıya ulaştı. Bu kapsamda TOBB ETÜ, 5 kubit sistemli kuantum bilgisayarı QuanT’ı devreye aldı. Yerli bir kuantum bilgisayara sahip olmak algoritma geliştiricilerin bu teknolojinin detaylarına daha derinlemesine erişim sağlayarak, Türkiye’nin kendi altyapısı üzerinde özgün algoritmalar geliştirmesine olanak tanıyacak.
En gelişmiş bilgisayarlardan bile milyonlarca kat daha hızlı işlem yaparak büyük miktardaki veriyi aynı anda işleyebilecek. QuanT, Türkiye’nin kuantum ekosisteminin oluşturulmasına da öncülük edecek. Siber güvenlik, yapay zeka ve optimizasyon gibi alanlarda yerli algoritmalarla güçlendirilmiş kuantum çözümleri, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlık sağlamasında önemli rol üstlenecek.