Uzmanlar, kolay yoldan para kazanma düşüncesiyle banka hesaplarını kiralayanları dolandırıcıların tuzağına düşmemeleri ve işlenen suçlara ortak olmamaları konusunda uyarıyor.
Her geçen gün artan dolandırıcılık yöntemleri arasında son dönemde popüler hale gelen ve bu konuda yeterli bilgisi olmayan vatandaşları tehlikeye atan “banka hesabı kiralama” son zamanlarda sıkça görülmeye başlandı.
Özellikle gençleri ve dar gelirlileri “kolay yoldan yüksek para kazanma” vaadiyle kandıran kişiler, bu hesapları başta “dolandırıcılık, kara para aklama ve yasa dışı bahis” olmak üzere birçok gayrimeşru işlemlerde kullanabiliyor.
Bu bahanelere dikkat!
Son dönemde hesabı yasa dışı işlemlerde kullanıldığı için hukuki yaptırım ve tutuklanma gibi tehlikelerle karşı karşıya kalanların sayısı artarken, bu konuda çok sayıda yasal önlem de alınıyor.
Dolandırıcılar, sadece banka hesabı kiralayarak değil, ağlarına düşürdükleri kimseleri “ailemden veya bir arkadaşımdan para gelecek”, “hesabımda haciz var”, “hesabım blokeli parayı çekemiyorum, bu nedenle senin hesabına gelsin” gibi türlü yalan ve bahanelerle kandırabiliyor.
Uzmanlar, vatandaşları banka hesaplarını hiçbir şekilde kullandırmamaları veya kiralamamaları konusunda uyarırken, hesap sahibinin işlenen suça ortak olacağını ve hapis cezasıyla karşı karşıya kalabileceğini belirtiyor.
‘e-Devlet’ten banka hesaplarını kontrol edin’
Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği (TÖDEB) Başkanı Ufuk Bilgetekin, son dönemde lise son sınıf ve üniversite öğrencileri adına birçok yerde hesapların açıldığını ve IBAN’ların oluşturulduğunu gördüklerini belirterek, vatandaşın rızası olmadan finans hesabı açılabildiğini söyledi.
Bilgetekin, “Ama en önemlisi öğrencilerin ve gençlerin, yani Z kuşağı dediğimiz teknolojiyle haşır neşir olan toplumun, kandırılarak ya da ekonomik şartlarındaki olumsuzluklardan istifade edilerek birtakım tekliflerle bu hesapların kullanıldığına, hesaplardan inanılmaz ciroların geçtiğine ve çocuklara da 3-5 kuruş harçlık vererek bu yapının yönetildiğine dair tespitlerimiz var” diye konuştu.
Bu hesapların genelde dolandırıcılığa alet edildiğini ve kişilerin haberi olmadan illegal bahiste kullanıldığını kaydeden Bilgetekin, sosyal medya mecraları üzerinden de gayrimeşru işlemlere konu edilebildiğini anlattı.
Vatandaşlardan “e-Devlet üzerinden zaman zaman banka hesaplarını kontrol etmelerini” isteyen Bilgetekin, “Bilgisi dışında bir hesap olduğunu gördüklerinde ilgili bankaya gidip hemen o hesabın kapatılmasıyla alakalı tedbirler alabilirler” dedi.
Bilgetekin, TÖDEB olarak bu konuyla ilgili çalışmalar yaptıklarını kaydederek, dolandırıcılık ve illegal bahisle mücadele anlamında bir eylem planı oluşturduklarını, bunu MASAK ile paylaştıklarını ve kısmen de uygulamaya geçtiklerini anlattı.
Bu kapsamda gençlere farkındalık ve finansal okuryazarlık eğitimleri vermeye başladıklarını ifade eden Bilgetekin, Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisinin ülkenin dört bir yanında hayata geçirdiği kariyer fuarlarında gençlerle buluştuklarını bildirdi.
‘SMS’ler mutlaka okunmalı’
TÖDEB Başkanı Bilgetekin, yasa dışı bahis büyüklüğünün on milyarlarca dolar olduğunu belirterek, özellikle gençlerin “Tehlikenin farkında olmadan ve alacakları paranın cazibesine kapılarak bu işlere girmemesi” gerektiğini vurguladı.
Kişinin bilgisi dışında açılan hesaplara ilişkin banka ya da finans kuruluşunun gönderdiği SMS’lerin dikkate alınması gerektiğini kaydeden Bilgetekin, “İşlem bilgisi dışındaysa mutlaka bankaya müracaat etmeli. Aksi takdirde günün birinde kolluk kuvveti tarafından evinde otururken alınıp hapse girebileceği konusunda uyarıyoruz. Çünkü ülkemizde illegal bahse aracılık etmek suç ve bu suçu işleyen maddi ve manevi cezalara çarptırılıyor. Para cezası olduğu kadar hapis cezası da var” şeklinde konuştu.
‘Banka hesabındaki izler hiçbir zaman silinmiyor’
Ufuk Bilgetekin, banka hesaplarında gerçekleştirilen işlemlerin kaybolup kaybolmadığına ilişkin, şu değerlendirmelerde bulundu:
* Banka hesabındaki izler hiçbir zaman silinmiyor. Bir ömür alın yazısı gibi onunla beraber bu suç yaşar. Milyonlarca işlem dahi olmuş olsa burada finansal kuruluşlar içerisinde uyum ekipleri var, risk ekipleri var. Bunlar şüpheli işlem bildirimi olarak MASAK’a iletiliyor ve günün sonunda böyle bir işlemin tespitiyle beraber adli durumlar, savcılık vakaları su yüzüne çıkıyor ve kişinin bu işten aklanmış olması mümkün değil.
* Dolayısıyla genç kardeşlerimiz bu konuya çok dikkat etmeli. Neye imza attıklarına baksınlar, bankadan veya finansal kuruluşlardan gelen SMS’lere okumadan hayır demesinler. Biz bütün tespitlerimizi belli periyotlarda ilgili otoriteyle paylaşıyoruz. İşlem anında da öyle bir bulguya rastlandığında şüpheli işlem olarak MASAK’a iletiliyor.
‘Özellikle ekonomik zorluk çekenler…’
Avukat Murat Emergen ise gelişen teknolojiyle beraber dolandırıcıların taktiklerinin de değiştiğini ve dijitalleştiğini belirterek, şu açıklamalarda bulundu:
* Özellikle üniversite öğrencileri ve ekonomik zorluk çekenler bu kişilerin sevdiği insanlar oldu. Nihayet bir kar payı ortaklığı veyahut ‘sen de benim ticaretime ortak ol ve para kazan’ saikleriyle kandırılarak hesapları kullanıldı ve günün sonunda savcılık soruşturmasından geçtiler ve mahkeme huzurunda sanık oldular. Özellikle ekonomik zorluk çekenler, üniversite öğrencileri veyahut ‘ticaret yapacağım’ heyecanıyla para kazandığını zannedenler bir an için düşünmeli ve doğru yapıp yapmadığını irdelemelidir.
Emergen, dolandırıcıların son yıllarda banka hesaplarının kiralanması suretiyle mağdur sayısını artırdığını belirterek, “Suçla hiç alakası olmayan kişilerin sanık olarak cezalandırıldığını ve mahkum olduğunu görebiliyoruz” ifadesini kullandı.
Terör örgütü üyeliğinden dahi yargılanabilirsiniz’
Murat Emergen, banka hesabının kişinin dışında birine kullandırılmasının sakıncalarından bahsederek, “Basit bir eylemle banka hesabını kullandıran kişi dolandırıcılık suçundan, terörün finansmanı suçundan veya buna benzer başkaca suçlardan soruşturma kapsamına alınıp mahkum olabilir” diye konuştu.
Vatandaşın banka hesabını kiralamasının ve bundan gelir elde etmesinin teknik olarak kanuna aykırı olduğunun altını çizen Emergen, şöyle devam etti:
* Banka hesabını üçüncü kişiye kullandıranlar bunu ilgili kuruma bildirmesi gerekir. Banka hesabını kullanan kişi eğer bir dolandırıcılık fiili işlemişse, dolandırıcılık yapmışsa banka hesabını kullandıran ve kiralayan kişi de suça iştirak etmiş olabilir, dolandırıcılık suçuna iştirak etmekten yargılanabilir.
* Yasa dışı bahis kapsamında bir suç işlenmişse yasa dışı bahis suçlarından dolayı yargılanabilir. Hatta terör örgütü üyeliğinden dahi yargılanabilir. Çünkü kara paranın aklanması terör finansmanı sağlamak kapsamıyla söz konusu olabilir.
* Vergi suçlarından yargılanabilir. Çünkü nihayetinde üçüncü kişi hesabı vergi kaçırmak amacıyla kullanılıyor olabilir. Yani banka hesabını kullandıranlar, hesabı kullanan üçüncü kişinin işlediği suçtan fail gibi sorumlu olabilirler, işlenen suça iştirak etmiş olabilirler.
‘3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası’
Avukat Murat Emergen, vatandaşların, “ticaret yapacağım, kar ortağı olacağım, para kazanacağım” gibi vaatlere güvenmemesi gerektiğini belirterek, eğer banka hesabı kısa bir süreliğine dahi kullandırılsa bile bunun ilgili kuruma bildirilmesinin önemini vurguladı.
Emergen, banka hesabını kullandıranların fail ile aynı cezayı alabileceğini kaydederek, dolandırıcılık eylemlerinde ve yasadışı bahis operasyonun 3 yıldan 10 yıla kadar, terör finansmanı kapsamında kullanılmışsa terör örgütü üyesi olarak yargılanabileceğini sözlerine ekledi.
