Bazı hayvanlar doğduktan veya yumurtadan çıktıktan birkaç saat sonra yürümeye başlarken, bebeklerin en temel işlevleri bile öğrenmesi aylar veya yıllar alır. Peki diğer becerilerde de durum böyle mi?
Daha becerikli veya zeki olan taraf hangisi?
Aslında uzmanlara göre köpek ve insan zekâsı arasında net bir karşılaştırma yapmak çok mümkün değil.
Ancak British Columbia Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Stanley Coren’a göre, köpeklerin kelime bilgisi ve sayma gibi küçük çocuklarınkine denk gelen bazı bilişsel becerileri mevcut.
Bir köpek ortalama 165 kelime ve işareti anlayabiliyor. İstisnai durumlarda ise daha fazlasını öğrenmeleri mümkün. Örneğin özel olarak eğitilen bir Border collie cinsi köpek, 1.000’den fazla kelimeyi öğrenebilmişti.
Ek olarak Stanley Coren’e göre çoğu köpek, üçe kadar sayabiliyor. Yine temel olarak ortalama bir köpeğin zihinsel yaşı, en azından sayma, kelime bilgisi ve duygusal farkındalık gibi bazı bilişsel becerilerde, yaklaşık 2 buçuk yaşındaki bir çocuğun zihinsel yaşına eşit.
Bu zihinsel yaşı akılda tutmak, köpek sahiplerinin köpeklerinin yeteneklerini anlamalarına yardımcı oluyor.
Örneğin tıpkı 2 yaşındaki çocukların henüz suçluluk duygusunu deneyimleme ve kavrama konusunda yeterliliği genellikle olmaz. Ancak köpeklerde durum böyle değil. Köpekler, yaramazlık yaptıktan sonra sergilediği utangaç davranışlarla aslında ceza korkusunu hissederler.
Ayrıca köpeklerin zekâsı, büyük ölçüde cinslerine, deneyimlerine ve eğitimlerine bağlı. Örneğin Border Collie’ler genellikle Chihuahua’lardan ve Bulldog’lardan daha zeki.
Peki kedilerde durum nasıl?
Evcil kedilerin zekâlarına yönelik yapılan araştırmalar, köpeklere kıyasla çok daha az ancak yine de bazı çalışmalar, kedilerin bilişsel yeteneklerini üzerine çalışmış durumda.
Örneğin Edward Thorndike tarafından 1898’de yapılan bir araştırma ile kedilerin ilk etapta yalnızca deneme yanılma yolu ile kapıyı açabildiklerini fakat denemeler tekrarlandıkça, kutulardan kaçmaları için gereken sürenin azaldığı fark edilmiş.
Bu da kedilerin, gerekli tekrarlar yapıldığında bazı şeyleri öğrenebildiğini gösterir.
Yine bulmaca kutularında ödül mamaları kullanan sonraki çalışmalarda, bulmaca kutusu değiştiğinde kedilerin yeni çözümler üretebildiği görülmüş.
Aslında bu davranış, kedilerin yeni öğrenme ortamlarına esnek bir şekilde uyum sağlama yeteneklerini gösterir. Örneğin bebekleri aynı bulmaca kutusu ile meşgul etmek çok mümkün olmaz. Çünkü çocuklar, ilk 16 ayda farklı davranışlara odaklanır.
Özetle aslında kediler ve köpekler ile insanların zekâlarını karşılaştırmak tartışmalı bir konu olur. Bazı açılardan kediler ve köpekler, bebeklerden daha üstün gibi gözükebilir ancak hayvanlar farklı ortamlarda yaşayıp evrimleştiklerinden onlar kendi aralarında değerlendirilmeye daha uygundur.
İlginizi çekebilir:
