ABD Başkanı Donald Trump, bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceklerini söyledi. Beyaz Saray’da düzenlediği kabine toplantısında ekonomiye ilişkin konuşan Trump, daha önce çelik, alüminyum, kereste ve otomobil gibi alanlarda sektörel tarifeleri açıkladıklarını anımsatarak, bakır ithalatına yönelik gümrük vergilerini açıklayacaklarını dile getirdi. Trump, çiplere yönelik tarifeleri de yakında açıklayacağını kaydetti. Yine yakında ilaç tarifelerine dair de bir duyuru yapacaklarını belirten Trump, şirketlere ABD’de üretime başlamaları için 1-1,5 yıl süre tanıyacaklarını söyledi. Trump, “Bu sürenin sonunda yüzde 200 gibi çok çok yüksek bir oranda gümrük vergisine tabi olacaklar” diye konuştu. Trump, bakıra yönelik tarife oranının sorulması üzerine “Yüzde 50 yapacağız” dedi.
Altın yüzde 24, bakır yüzde 40 yükseldi
ABD Başkanı Donald Trump’ın bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceklerini bildirmesinin ardından bakırın libresi uluslararası piyasalarda 5,81 dolarla rekor kırdı. Londra Metal Borsası’nda da bakırın ton fiyatı 2 bin 900 dolarla rekor seviyeyi gördü. Dün gün içerisinde ise fiyatların bir miktar geri çekildiği görüldü. Bakırın libresindeki yükseliş haziran sonuna göre yüzde 10’u, geçen yıl sonuna göre de yüzde 40’ı aştı. Halihazırda bakır piyasasında arz endişeleri bu yıl fiyatların yükselmesine neden oldu. Çin’in talebinin gücünü koruması da bakır fiyatlarını olumlu etkiledi. Altının ons fiyatı ise yılbaşından bu yana yüzde 24,2 civarında yükseldi. Bakırdaki yükselişin altını aştığı görüldü. Elektrikli araçlardan yüksek ve orta gerilim enerji nakil hatlarına, evlerdeki elektrik tesisatlarından enerji santrallerine kadar çok geniş bir alanda kullanılan ve elektrifikasyon sürecinin vazgeçilmez bir unsuru olan bakırdaki rekor fiyat seviyelerinin kalıcı olması durumunda enflasyonist etkilere de yol açmasından endişe ediliyor.
“Arz daralması olabilir”
Küresel olarak artan arz yönlü sorunlar da bakır fiyatlarında yükselişe neden oldu. Bakır madenciliği şirketi Teck Resources, Şili’deki iki operasyonda üretimde aksama yaşandığını bildirdi. Londra Metal Borsasında bakır stoklarının azalması da fiyatları yukarı yönlü etkiledi. Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde, Kamo-Kakula bakır işletmesi sismik aktiviteden etkilendi ve bu da işletmenin yeraltı kısmının su altında kalmasına neden oldu. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA’ya yaptığı değerlendirmede, öncelikle ABD’nin dünyanın en büyük ikinci bakır ithalatçısı olduğunu vurguladı. Ergezen, “Dolayısıyla yüzde 50 gibi bir tarife açıklanması ABD’nin başlıca Şili, Peru ve Kanada’dan yapmış olduğu bakır ithalatını ciddi anlamda maliyetini arttıracak bir unsur. Bakırda bir arz daralması da olabilir. Çünkü şu anda mevcut stoklardan kullanılmaya başlayacak ve hemen burada ciddi bir işte aynı tedarik zincirinin devam etmesini bekleyemeyiz. Özellikle bu anlamda ABD’li bakır üreticileri, bakır madencilik şirketleri avantajlı bir konuma gelecektir. Diğer bir noktada ABD’deki bakır maliyetlerindeki artış bir miktar bakır talebini de baskılayacak unsur” dedi.
“Bu tarifeler Çin’e yarayabilir”
Ergezen, kararın etkilerinin madencilik hisselerinde de görüleceğini söyledi. Kararla ABD’deki madencilik şirketlerinin olumlu, Şili ve Peru’daki şirketlerin ise olumsuz etkileneceğini ifade eden Ergezen şöyle devam etti: “Aslında ABD burada kendi bakır üreticisi şirketlerini korumak istiyor. Şili, Peru, Kanada’dan ithalatı azaltmaya çalışıyor. Diğer tarafta dünyanın en büyük ithalatçılarından bir tanesi de Çin. ABD’de artan maliyetlerle Şili ve Peru ve Kanada’dan ABD’ye gönderilen bakırın Çin’e doğru
yönelmesi de mümkün. Bu tarifelerin çok uzun vade kalıcılığı olacağını düşünmek bir miktar zor, gerçekçi de olmaz diyebilirim. Çünkü burada alınan aksiyon doğal olarak Çin’i de etkileyecek, onun işine yarayacak bir hale getirecek.”
Avustralya: Son derece endişe verici
Avustralya Maliye Bakanı Jim Chalmers, Trump’ın ilaç ithalatına yüzde 200’e varan, bakır ithalatına ise yüzde 50 gümrük tarifesi uygulanacağına dair açıklamasının “endişe verici” olduğunu belirtti. Chalmers, ABC News’e yaptığı açıklamada, ABD’nin söz konusu planının hem ilaç sektörü hem de maden ihracatı açısından ciddi sonuçlar doğurabileceği uyarısı yaptı. Trump’ın ilaç ve bakır ithalatına yönelik gümrük tarifelerini artırma adımlarının “son derece endişe verici” olduğunu söyleyen Chalmers, “Söz konusu olan milyarlarca dolarlık ihracatımız. Özellikle ilaç sektörümüz, ABD pazarına oldukça bağımlı” dedi. Chalmers, ABD’ye ilaç ihracatının geçen yıl yaklaşık 2,1 milyar dolara ulaştığına işaret ederek, “İlaç sistemimizi zayıflatmamız için baskıya maruz kalmayı kabul etmeyeceğiz. Bu nedenle Trump yönetiminden yapılan açıklamanın detaylarını acilen öğrenmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
“BRICS doları yok etmeye çalışıyor”
ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği’ne (AB) tarife mektubu göndermelerine muhtemelen iki gün kaldığını belirterek, mektupların da bir ticaret anlaşması olduğunu ifade etti. Trump, ülkelere gönderdikleri mektuplarda “Yüzde 25, yüzde 35 ödüyorsunuz” dediklerini ancak bazı yüksek ticaret açığı verdikleri ve kendilerine ticarette kötü davranan ülkelerin yüzde 60, yüzde 70 gibi yüksek oranlarla karşılaşabileceğini dile getirdi. BRICS üyelerinin yüzde 10 ek gümrük vergisi ödeyeceğini de bildiren Trump, bu ülkelere yönelik tarifelerin yakında duyurulacağını söyledi. Trump, BRICS’in “doları yok etmeye çalıştığını” öne sürerek, bunun olmasına izin vermeyeceğini vurguladı.
