Avrupa Parlamentosu (AP), sınırda karbon vergisine ilişkin düzenlemede önemli bir değişikliğe destek verdi. Yeni düzenleme, karbon yoğun sektörlerden ürün ithal eden ancak yıllık 50 tonun altında işlem yapan firmaların bu vergiden muaf tutulmasını öngörüyor.
Brüksel’de toplanan Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda, AB mevzuatlarını sadeleştirmeyi amaçlayan ‘Basitleştirme Omnibus’ isimli torba yasa paketi kapsamında Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’na (CBAM) ilişkin değişiklikler oylandı. Söz konusu değişiklik, 564 ‘Evet’ ve 20 ‘Hayır’ oyuyla kabul edildi.
İdari yükün azaltılması amaçlanıyor
CBAM, AB’nin ithal ürünlerle birlik içindeki ürünler arasında karbon fiyat eşitliği sağlamayı hedefleyen mekanizması olarak biliniyor. 2026 yılında tam anlamıyla yürürlüğe girmesi planlanan sistemin bu geçiş döneminde, ithalatçılar üzerindeki idari yükün azaltılması amaçlanıyor.
Yeni düzenleme ile yılda 50 tonun altında demir, çelik, alüminyum, çimento ve gübre ithal eden işletmeler CBAM yükümlülüklerinden muaf tutulacak. Böylece bu alanda faaliyet gösteren firmaların yaklaşık yüzde 90’ı karbon vergisi uygulamasının dışında kalacak. Buna karşın, bu muafiyet toplam emisyonların yalnızca yüzde 1’ini kapsayacak; emisyonların yüzde 99’u ise halen sistemin denetimi altında kalacak.
Değişikliklerin yürürlüğe girebilmesi için Avrupa Parlamentosu ile AB üye ülkeleri arasında yapılacak müzakerelerde uzlaşı sağlanması gerekiyor.
CBAM hakkında
AB’nin sınırda karbon düzenlemesi, yüksek karbon emisyonuna neden olan ürünlerin ithalatında karbon maliyetlerini dengelemeyi amaçlıyor. Bu kapsamda, çimento, demir-çelik, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojen gibi sektörlerde faaliyet gösteren ithalatçılar, ürün miktarları ve sera gazı salımına ilişkin detayları raporlamakla yükümlü.
2026 itibarıyla, ithalatçıların, ürünlerinin neden olduğu sera gazı emisyonlarına karşılık gelen sayıda CBAM sertifikası satın alarak teslim etmesi gerekecek. Ancak, ihracatçı ülkede karbon fiyatlandırma sistemi AB ile eş düzeydeyse, herhangi bir fark ödemeden AB’ye ihracat yapılabilecek.
