Otomobilde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarının yeniden düzenlenmesiyle birlikte, ekonomistler de yeni sistemi yorumlamaya başladı.
Merkez Bankası eski Başekonomisti ve iktisatçı Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, düzenlemenin iki temel amacı olduğunu vurguladı.
“Amaç, gelir kaybını önlemek ve ithalatı sınırlamak”
Kara’ya göre, öncelikli amaçlardan biri elektrikli araçlara kayan talep nedeniyle oluşan kamu gelir kaybının telafi edilmesi. Diğer gerekçenin ise otomobil talebinin ve ithalatının sınırlandırılması olduğunu belirtti.
Ancak düzenlemede küçük ticari araçların kapsam dışında bırakılmasını anlamlandıramadığını dile getiren Kara, bu segmentte ithalat oranının da oldukça yüksek olduğuna dikkat çekti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı düzenlemenin sebebi açıklamıştı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, düzenlemenin esas amacının cari açığın azaltılmasına katkı sağlamak olduğunu açıkladı. Bakanlık ayrıca, yapılan değişikliğin enflasyon üzerindeki etkisinin yıllık bazda yalnızca 0,0019 puan olacağını belirtti.
Yeni vergi sistemi yürürlükte
“Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” kapsamında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni sistemle;
* Yerli binek otomobillerin ÖTV oranları 5 ila 10 puan düşürüldü
* İthal lüks binek otomobillerin ÖTV oranları 10 ila 20 puan artırıldı
* Elektrikli araçlarda ÖTV oranı 15’er puan yükseltildi
Elektrikli araçlarda ÖTV yükü arttı
Elektrikli otomobillerde, motor gücü 160 kW altı olan modeller için matrah sınırı 1.650.000 TL’ye çıkarıldı. Bu araçlarda ÖTV oranı yüzde 10’dan yüzde 25’e yükseldi. Örneğin, Togg T10X ve Tesla Model Y Juniper SR gibi modellerin vergi yükü artacak.
Yeni oranlara göre:
* 160 kW altı / 1.650.000 TL altı: yüzde 25
* 160 kW altı / 1.650.000 TL üstü: yüzde 55
* 160 kW üzeri / 1.650.000 TL altı: yüzde 65
* 160 kW üzeri / üstü: yüzde 75
İçten yanmalı araçlarda hem düşüş hem artış
İçten yanmalı motorlu araçlarda vergi oranları matraha göre değişiyor:
* 1.4 litre altı motor – 650.000 TL altı: yüzde 70
* 1.4–1.6 litre arası motor – 850.000 TL altı: yüzde 75
* 1.6–2.0 litre arası – 1.650.000 TL’ye kadar: yüzde 150
* 2.0 litre üstü – tüm modellerde: yüzde 220
Bazı orta segment araçlarda vergi düşürülürken, lüks ithal otomobillerin vergi yükü artıyor. Vergisiz fiyatı 1.290.000 TL’ye kadar olan modellerde ÖTV oranı yüzde 80’den yüzde 70’e indirildi.
Küçük ticari araçlar kapsam dışı kaldı
Hakan Kara’nın dikkat çektiği konulardan biri de küçük ticari araçların düzenleme dışında bırakılması oldu. Yüksek ithalat oranına sahip bu segmentin neden hariç tutulduğu bilinmiyor.
