Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Merkezi Yönetim Bütçesinden Araştırma Geliştirme Faaliyetleri İçin Ayrılan Ödenek ve Harcamalar-2025” bültenini yayımladı.
Verilere göre, 2024 yılında merkezi yönetim bütçesinden araştırma ve geliştirme (AR-GE) faaliyetlerine 178 milyar 580 milyon lira harcandı. Bu tutar, merkezi yönetim bütçesinin yüzde 1,51’ine denk gelirken, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki payı ise yüzde 0,41 olarak hesaplandı.
2025 yılı için AR-GE harcamalarına 236 milyar 262 milyon lira tahsis edilmesi öngörülüyor.
Üniversiteler ilk sırada
Geçen yıl AR-GE harcamalarının yüzde 68,3’ü genel bilgi gelişimi amacıyla üniversitelere aktarıldı. Bu kalemi, yüzde 9,3 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 5,2 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen), yüzde 4,3 ile tarım ve yüzde 4 ile savunma izledi.
Bu yıl için yapılan tahminlerde de en büyük payın yine yüzde 69,5 ile üniversitelere ayrılacağı belirtildi. Endüstriyel üretim ve teknolojiye yüzde 7,9, genel bilgi gelişimine (diğer kaynaklardan finanse edilen) yüzde 5,4, tarıma yüzde 4,8 ve savunmaya ise yüzde 3,6 oranında kaynak aktarılması bekleniyor.
Uluslararası AR-GE fonları
2024 yılında uluslararası AR-GE programlarına 1,03 milyar lira ayrıldı. Bu fonların 461 milyon lirası uluslararası AR-GE faaliyetleri yürüten kuruluşlara, 367 milyon lirası ikili veya çok taraflı programlara, 202 milyon lirası ise Avrupa çapında yürütülen programlara yönlendirildi.
2025 yılı için bu tutarın 1,17 milyar liraya yükselmesi planlanıyor. Tahmini bütçeye göre, 500 milyon lira ikili veya çok taraflı programlara, 475 milyon lira uluslararası AR-GE kuruluşlarına, 198 milyon lira ise Avrupa’daki programlara ayrılacak.