Yoğun alkol tüketimi yalnızca karaciğer sağlığını değil, aynı zamanda beyni de ciddi şekilde etkileyebiliyor. São Paulo Üniversitesi bilim insanlarının yaptığı araştırma, uzun süreli alkol kullanımının beyin hacmini küçülttüğünü, hafıza fonksiyonlarını zayıflattığını ve yaşam süresini kısalttığını ortaya koyuyor.
Neurology dergisinde yayınlanan çalışma, alkol tüketimi ile bilişsel gerileme ve erken ölüm arasındaki bağlantılara dikkat çekiyor.
Araştırmacılar, yaklaşık 1.800 bireyin beyin otopsi sonuçlarını analiz ederek bu verileri UK Biobank’ın sağladığı alkol tüketim alışkanlıklarıyla karşılaştırdı. Katılımcılar:
- Hiç içmeyenler,
- Orta düzeyde tüketenler,
- Geçmişte ağır içici olup bırakmış kişiler,
- Yaşamları boyunca yoğun alkol tüketenler olarak dört kategoriye ayrıldı.
Sonuçlar, yoğun alkol tüketiminin beyinde hasara neden olduğunu ve hiyalin arteriyoloskleroz adı verilen bir durumu tetiklediğini ortaya koydu. Bu hastalık, beynin küçük kan damarlarının sertleşmesine ve daralmasına yol açarak kan akışını azaltıyor ve hafıza ile düşünme becerilerini olumsuz etkiliyor.
Alkolü bırakmak beyne ne kadar fayda sağlıyor?
Araştırmanın en dikkat çekici bulgularından biri, ağır içicilerin içkiyi bırakmalarına rağmen beyinlerinde kalıcı hasar izleri taşıyor olmalarıydı. Beyin lezyonları ve nörolojik dejenerasyon riski, geçmişte aşırı alkol tüketen kişilerde hala devam ediyordu.
Ayrıca, bu bireylerin Alzheimer ve diğer demans türleriyle ilişkili tau protein düğümlerine sahip olma ihtimali daha yüksek bulundu. Bunun yanı sıra, yoğun alkol tüketen kişilerin beyin hacminin daha küçük olduğu ve bilişsel testlerde daha düşük performans gösterdiği gözlemlendi.
Alkol ve yaşam süresi arasındaki bağlantı
Araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri, yoğun alkol tüketen kişilerin yaşam beklentisinin hiç içmeyenlere kıyasla ortalama 13 yıl daha kısa olmasıydı.
Çalışma, alkolün doğrudan erken ölümle neden-sonuç ilişkisi içinde olduğunu iddia etmese de, elde edilen veriler alkol tüketiminin beyin üzerindeki uzun vadeli etkilerini ciddi bir uyarı olarak ortaya koyuyor. Ayrıca, orta düzeyde bile olsa alkol tüketiminin zarar verebileceği fikrini güçlendiriyor.
Elbette, araştırmacılar çalışmanın bazı sınırlamaları olduğunu kabul ediyor. Özellikle, katılımcıların ne kadar süre ve hangi yoğunlukta içki içtiklerini kesin olarak belirlemek zor. Yine de elde edilen bulgular, alkolün beyin üzerindeki etkilerinin oldukça ciddi olabileceğini ve bu hasarın, semptomlar ortaya çıkmadan çok önce başlayabileceğini gösteriyor. Uzun vadeli sağlık üzerindeki etkilerini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiği vurgulanıyor.