Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, ABD’nin altı ASEAN ülkesine yönelik yeni gümrük vergileri ve Tayland ile Kamboçya arasında artan sınır gerilimi nedeniyle yükselen tansiyonun gölgesinde bugün Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da kritik bir toplantıya başlıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, kısa süre önce Endonezya, Malezya, Tayland, Filipinler, Kamboçya ve Laos‘a yüzde 25 ila yüzde 40 arasında değişen oranlarda yeni gümrük tarifeleri getireceğini açıklamıştı. Sadece Vietnam bu tarifelerde kısmi bir indirim elde edebildi.
Yeni tarifelerin 1 Ağustos itibarıyla yürürlüğe girmesi planlanırken, Endonezya, Malezya ve Tayland, bu uygulamaların ertelenmesi veya kaldırılması için daha fazla müzakere yapılmasında ısrarcı.
Sızdırılan bir zirve bildirisi taslağında, bu tarifeler “verimsiz” olarak tanımlanıyor ve ASEAN’ın daha önce dile getirdiği “küresel ticaretin parçalanmasına karşı durma” pozisyonunu yineliyor.
Sınır gerilimi krize dönüştü
Zirve öncesi gündemi ağırlaştıran bir diğer konu ise Tayland ile Kamboçya arasında yaşanan sınır krizi oldu.
Tayland Başbakanı Paetongtarn Shinawatra ile Kamboçya Başbakanı Hun Sen arasında yapılan ve detayları sızan gergin telefon görüşmesi, iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir kırılma yarattı.
ASEAN’ın birlik ve istikrarına zarar verebileceği ifade edilen bu gelişme, Güney Çin Denizi’nde Çin ile imzalanması planlanan davranış kuralları gibi diğer kritik konuların gölgede kalmasına yol açtı.
Uluslararası görüşmeler de sırada
Zirve kapsamında ASEAN liderlerinin hafta boyunca ABD, Çin, Japonya ve Avrupa Birliği temsilcileriyle de görüşmeler yapması planlanıyor. Bu temaslarda hem yeni vergi uygulamaları hem de bölgesel güvenlik ve ekonomik iş birliği konuları gündeme gelecek.
Ekonomik gücüyle dünya sıralamasında beşinci sırada yer alan 10 üyeli ASEAN, karşı karşıya olduğu bu çoklu kriz ortamında hem birlik bütünlüğünü korumaya hem de uluslararası ticaretteki konumunu savunmaya çalışıyor.