Asya borsalarına dair veriler ele alındığında, 2024 ekim ayında Japonya’da Nikkei 225 endeksi hariç negatif bir seyir öne çıkarken, endeksin geçen ay yüzde 3,06 yükseldiği görülüyor. Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise yılın 10 ayında yüzde 19,18 yükselerek en çok getiri sağlayan Asya endeksi olarak dikkat çekiyor.
Politika faizini sabit bırakan Çin, gösterge faizini 25 baz puan indirdi
Çin’de Ulusal Bankalar Arası Fon Merkezi geçen ay kurumsal krediler ve emlak kredileri gösterge faiz işlevini yerine getiren 1 ve 5 yıllık kredi faiz oranlarında (LPR) 25’er baz puanlık indirime giderken, PBoC ana politika faizi niteliğindeki 1 yıl vadeli borçlanma faizini sabit bıraktı.
Ülkede, 1 yıllık kredi faiz oranı yüzde 3,35’ten 3,1’e, 5 yıllık kredi faiz oranı ise yüzde 3,85’ten 3,6’ya çekildi. Bunlara ek olarak, Çin’in sermaye piyasalarının sağlıklı gelişimini teşvik etmek için adımlar atacağına yönelik haber akışı piyasaların yönü üzerinde etkili oldu.
PBoC’tan yapılan açıklamada, başlangıç için 500 milyar yuan (70,7 milyar dolar) hacminde olması öngörülen yeni takas aracının, “sermaye piyasalarının sağlıklı gelişimini teşvik etmeyi amaçladığı” belirtildi. Yeni takas aracıyla, menkul kıymetler şirketleri, yatırım fonları ve sigorta şirketleri, hisse senedi piyasalarında yatırım için kullanılmak üzere devlet tahvilleri ve hazine bonolarını, kurumsal tahviller, hisse senetleri ve borsa fonlarını teminat göstererek takas edebilecek.
Teşvik paketleri hedeflenen karşılığı bulmadı
Yeni mekanizmanın kurumsal yatırımcılara, hisse senedi piyasalarına yatırım yapılması kaydıyla daha az likit varlıklarını daha yüksek likit varlıklarla değiştirmesine izin verecek. Buna ek olarak, Çin hükümeti açıkladığı emlak sektörüne ilişkin teşvik paketine göre, hükümet gayrimenkul sektöründeki düşüşü durdurmak amacıyla şartları sağlayan şirketler için olan kredi kotasını 4 trilyon yuana yükseltti.
Analistler, Çin’de süregelen emlak sektöründeki sorunlar için açıklanan teşvik paketinin olumlu etkisi olabileceğini ancak söz konusu teşvikin sektör beklentilerini karşılamadığını belirtti. Hükümetin gayrimenkul sektöründe iyileşmeyi sağlamak için attığı teşvik adımlarının etkili olup olmayacağının gelecek dönemde sektörden gelecek veri akışı sonrası belli olacağını dile getiren analistler, gayrimenkul sektöründeki sorunun ülkenin ana ekonomik gündemlerinden biri olmayı sürdürdüğünü söyledi.
Geçen ay ayrıca, PBoC piyasaya daha fazla likidite enjekte etmek ve bankacılık sistemindeki kredi akışını desteklemek amacıyla yeni bir kredi aracı başlattı. Bankanın açıklamasında, bankacılık sisteminde makul miktarda likidite sağlamak ve merkez bankasının politika araç setini daha da zenginleştirmek amacıyla açık piyasa doğrudan ters repo operasyonları tesisinin etkinleştirdiği bildirildi.
Çin ürünlerine uygulanan yeni yaptırımlar
Çin tarafından gelen ekonomik teşvik haberlerinin yanı sıra batılı ekonomilerin Çin ürünlerine uyguladığı yeni yaptırımlar da ekim ayında dikkati çekti. ABD yönetimi, Çin’e belirli yarı iletkenler, kuantum ve yapay zeka sistemleri yatırımlarını sınırlayacak nihai kuralları ilan ettiğini duyurmuştu.
Avrupa Birliği (AB) de Çin yapımı elektrikli otomobillere yüzde 35,3’e varan oranda ilave gümrük vergisi getireceğini ilan etti. AB Komisyonu, Çin’de üretilen elektrikli otomobillere yönelik sübvansiyon karşıtı soruşturmanın tamamlandığını ve Çin’den AB’ye elektrikli otomobil ithalatına 5 yıl için kesin karşıt vergiler getirildiğini açıkladı.
BoJ’un faiz kararının ve erken genel seçimlerin etkisi…
Japonya Merkez Bankası (BoJ) oy birliği ile alınan kararla kısa vadeli faiz oranı yüzde 0,25 seviyesinde sabit bıraktı. Banka, karar sonrasında 2024 Ekim ayına ilişkin “Ekonomik Faaliyet ve Fiyatlar için Görünüm Raporunu” yayımladı. Raporda, Japonya ekonomisinin potansiyel büyüme oranının üzerinde bir hızda büyümeye devam etmesinin muhtemel olduğu belirtilirken, çekirdek Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) yıllık artış oranının 2024 mali yılında yaklaşık yüzde 2,5 ve ardından 2025 ve 2026 mali yıllarında yaklaşık yüzde 2 olmasının beklendiği kaydedildi.
Bununla beraber, Japonya’da 27 Ekim’de gerçekleştirilen erken genel seçimlere yönelik haber akışı ay boyunca yatırımcılar tarafından yakından takip edildi. Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Partinin (LDP), 2009’dan beri ilk kez ulusal parlamentonun alt kanadı olan Temsilciler Meclisi’nde (Şuugiin) çoğunluğu kaybetmesi sonrası Başbakan İşiba Şigeru, başkent Tokyo’da düzenlediği basın toplantısında, seçim sonuçlarını, “seçmenlerin verdiği ağır bir karar” şeklinde nitelendirdi.
İhracat yapan şirketlerin hisselerine olumlu etki
İşiba, bazı politik konularda muhalefet partileriyle müzakere etmeye istekli olduğunu ifade ederek, yeni kabinenin oluşturulmasında diğer partilerden destek alınabileceğinin sinyalini verdi.
Japonya’da Liberal Demokrat Parti (LDP) ile koalisyon ortağı Komeito’nun, parlamentoda çoğunluğu elde edememesinin ardından yen, dolar karşısında üç ayın en düşük seviyelerini test ederken, bu durum, siyasi belirsizliğin merkez bankasının faiz artırım politikasını etkileyeceği yönündeki endişeleri öne çıkardı. Ülkenin ihracata dayalı ekonomisine fayda sağlayan zayıf yen, ihracat yapan şirketlerin hisselerini ise olumlu etkiledi.
