Türkiye‘de ilk kez Kocaeli‘nin Gebze ilçesinde hayata geçirilen “Kara Kutu” sistemi, afet anlarında dijital hizmetlerin kesintisiz sürmesini, haberleşmenin devam etmesini ve arama-kurtarma çalışmalarının hızlanmasını sağlayacak. Gebze Belediye Başkanı Zinnur Büyükgöz tarafından tanıtılan sistem, uçaklardaki kara kutu teknolojisinden esinlenerek afet yönetimi için uyarlandı.
Başkan Büyükgöz, projenin tanıtımında yaptığı açıklamada, Kara Kutu’nun üç temel başlıkta hizmet vereceğini belirtti. İlk olarak, afet anında belediyenin veri altyapısında kesinti yaşanmayacağını söyleyen Büyükgöz, dijital belediyecilik hizmetlerinin aksamadan sürdürüleceğini ifade etti. İkinci olarak, kent genelinde yerleştirilen 36 baz istasyonu sayesinde radyo link altyapısıyla haberleşmenin kesintisiz sağlanacağı vurgulandı. Üçüncü olarak ise Gebze’deki tüm yapıların mimari projelerinin sisteme yüklendiği, böylece arama-kurtarma ekiplerinin afet anında hangi binada nasıl bir yapı bulunduğunu görebileceği belirtildi.
Hatay merkezli depremlerde mimarların ekip lideri olarak görevlendirildiğini hatırlatan Büyükgöz, “Binanın çöküş biçimine göre vatandaşların nerede olabileceğini mimarlarımız tahmin etti. Diğer ekiplerin 4 saatte ulaştığı noktalara biz 1.5-2 saatte ulaşabildik,” dedi. Tüm mimari projelerin Kara Kutu’ya yüklendiğini söyleyen Başkan, ekiplerin afet sırasında bu projelerle birlikte sahaya gönderileceğini ifade etti.
Sistemin mobil yedeklemeye sahip olduğunu da aktaran Büyükgöz, “Merkez zarar görürse mobil sistem devreye giriyor. Böylece veri kaybı yaşanmıyor. Bu sistem afet anında olduğu kadar normal zamanda da pratik çözümler sunuyor,” şeklinde konuştu.
Gebze Belediyesi’nin afet hazırlıkları kapsamında kurduğu GEAK (Gebze Belediyesi Arama Kurtarma Ekibi) hakkında da bilgi veren Büyükgöz, ekibin AFAD’a akredite ve eğitim yetkisine sahip olduğunu belirtti. GEAK, bugüne kadar birçok büyük afet ve felakette aktif rol aldı. Sadece Hatay’daki depremlerde 430 personelle sahada görev yaptı.
Projenin toplam yatırım maliyetinin 60-70 milyon TL olduğunu açıklayan Başkan Büyükgöz, bu maliyetin yüksek görünse de Türkiye’nin deprem kuşağında yer aldığı gerçeğiyle değerlendirildiğinde bir lüks değil, zorunluluk olduğunu vurguladı. Sistemin modüler olarak diğer belediyelere ve kamu kurumlarına da yaygınlaştırılması gerektiğinin altını çizdi.
