New York Times’ın aktardığı önemli bir habere göre, İsrailli tartışmalı casus yazılım şirketi NSO Group, bünyesinde WhatsApp’ı da barındıran teknoloji devi Meta’ya 167 milyon doları aşan devasa bir tazminat ödemeye mahkum edildi.
Bu karar, NSO’nun geliştirdiği kötü şöhretli Pegasus casus yazılımının dünya genelinde gazeteciler, insan hakları aktivistleri ve hükümet yetkilileri de dahil olmak üzere yaklaşık 1.400 WhatsApp kullanıcısını gizlice hedef almasıyla başlayan, tam altı yıldır süren çetin bir hukuki mücadelenin doruk noktası oldu.
NSO Group ve Pegasus
Olayın kökeni, 2019 yılına dayanıyor. NSO Group, o dönemde WhatsApp’ın sesli ve görüntülü arama fonksiyonlarında kritik bir güvenlik zafiyetini acımasızca istismar etti. Bu istismar sayesinde siber saldırganlar, hedef aldıkları kişiye sadece bir arama yaparak, arama karşılanmasa dahi Pegasus casus yazılımını cihazlarına sızdırmayı başarıyordu. ” olarak bilinen bu son derece gelişmiş yöntem, kullanıcıların hiçbir şekilde etkileşimde bulunmasını gerektirmiyordu; dolayısıyla kurbanlar genellikle cihazlarının ele geçirildiğinin farkında olmuyordu. Bazı nadir durumlarda ise uygulamanın beklenmedik şekilde çökmesi veya arama kayıtlarının uzaktan silinmesi gibi belirtiler görülebiliyordu.
WhatsApp, bu ciddi tehdidi tespit eder etmez hızla harekete geçti. Mayıs 2019’da yayımladığı acil bir güncellemeyle güvenlik açığını kapattı ve etkilenen kullanıcıları proaktif olarak bilgilendirdi. Bu olayların ardından, aynı yılın Aralık ayında WhatsApp, NSO Group’a karşı dava başlattı. Davada NSO’nun, WhatsApp’ın sunucularına yetkisiz ve kötü niyetli erişim sağladığı iddia edildi.
Bu karmaşık ve uzun soluklu yasal süreç nihayet 2023’ün sonlarında önemli bir viraj aldı. ABD Bölge Yargıcı Phyllis Hamilton, NSO Group’un Amerikan siber güvenlik yasalarını birden fazla kez ihlal ettiğine hükmetti. Bu karar, NSO’nun 20’den fazla farklı ülkedeki WhatsApp kullanıcılarını Pegasus ile hedef almasını kapsıyordu. Yargıcın sorumluluğu tespit etmesinin ardından, bu yılın Mart ayında Meta, NSO’dan resmi olarak tazminat talep etti. Geçtiğimiz hafta ise dava, jüri önüne taşındı. İki gün süren dikkatli müzakerelerin ardından jüri kararını açıkladı ve NSO Group’un, Meta’ya 167 milyon doların üzerinde önemli bir tazminat ödemesine hükmetti.
WhatsApp ve NSO Group’tan ilk açıklamalar
Kararın hemen ardından bir açıklama yapan WhatsApp Başkanı Will Cathcart, jüri kararının ‘önemli bir caydırıcılık‘ taşıdığını belirtti. Cathcart, bu tür sofistike casus yazılımların sadece bireysel kullanıcılar için değil, aynı zamanda tüm dijital iletişim ekosistemi için ne kadar büyük bir tehdit oluşturduğunun altını çizdi. Meta’nın, NSO’dan alacağı tazminat miktarını dijital hakları savunan ve siber güvenlik alanında çalışan kuruluşlara bağışlama niyetini açıklaması ise dikkat çekici bir adım oldu.
Öte yandan, NSO Group’un küresel iletişimden sorumlu başkan yardımcısı Gil Lainer, şirketlerinin ‘pes etmeyeceğini‘ açıkça ifade etti. Lainer, jüri kararının detaylarını titizlikle inceleyeceklerini ve temyiz dahil olmak üzere mevcut tüm yasal itiraz yollarını kullanacaklarını vurguladı. NSO’nun uzun süredir savunduğu temel argümanı yineleyen Lainer, teknolojilerinin ‘ciddi suçları ve terörizmi önlemede kritik bir rol oynadığına ve yalnızca yetkili devlet kurumları tarafından sorumlu bir şekilde kullanıldığına‘ olan inançlarını yineledi.
Dava süreci boyunca, NSO Group’un faaliyetleri ve Pegasus’un evrilen yetenekleri hakkında da dikkat çekici bilgiler gün yüzüne çıktı. Edinilen bilgilere göre, Pegasus’un daha yeni ve gelişmiş versiyonları, artık yalnızca bir kısa mesaj gönderilerek hedef cihazlara sızabiliyor ve bu ” yaklaşımını bir adım daha ileri taşıyor; alıcının mesajı açması veya herhangi bir etkileşimde bulunması tamamen gereksiz hale geliyor. Ayrıca, NSO Group’un yalnızca WhatsApp’ı değil, diğer popüler mesajlaşma platformlarını da hedef alabilen siber saldırı araçları geliştirdiği duruşma sırasında ortaya çıkan bir başka önemli detaydı. Bu karar, casus yazılım endüstrisine ve dijital mahremiyetin geleceğine dair küresel tartışmaları yeniden alevlendireceğe benziyor.
