‘Fırtınadaki Süvariler’ ve ticaret savaşı

Rapora göre, mevcut küresel belirsizlik seviyesi, Covid-19 salgını sıra­sında olduğu kadar yüksek. Geliş­mekte olan ülkeler de bu durum karşısında farklı ticari strateji­ler geliştiriyor. Donald Trump’ın gümrük vergilerinin küresel eko­nomi üzerindeki etkilerine dik­kat çekilen raporda, ABD’nin tam teşekküllü bir ticaret savaşı baş­lattığı yorumuna yer veriliyor.

Rapora göre; yarı iletkenler, ilaç, bakır, mineraller gibi sektörel is­tisnalar dışarıda bırakıldığında, ABD’nin Çin’e uyguladığı efektif tarife oranı yüzde130’a ulaşmış durumda. AB için bu oran yüz­de 9. Çin’den sonra tarife oranı en yüksek beş ülke ise; yüzde 25 ile Bangladeş, yüzde 20 ile Pakis­tan, yüzde 15 ile Kamboçya, yüz­de 14 ile Endonezya ve Japonya.

ABD’nin en düşük tarife uygula­dığı ülkeler ise; yüzde 4 ile Suudi Arabistan, yüzde 5 ile Singapur, yüzde 6 ile Norveç ve yine yüzde 6 ile Ekvator, yüzde 7 ile İsviçre ve yüzde 7 ile BAE. Allianz Trade ekonomistleri, tüm bu tarife ar­tışlarının ABD’nin küresel itha­lat tarife oranını 1890’lardan bu yana en yüksek seviye olan yüzde 25,5’e çıkardığına dikkat çekiyor. Ve ikili anlaşmalarla ABD’nin it­halat tarifesi oranını 2025’in son çeyreğine kadar yüzde 10,2’ye düşürebileceğini varsayıyor.

Allianz Trade Ekonomik Gö­rünüm Raporu’na göre, 2025 yı­lında küresel GSYH büyümesi, pandemiden bu yana en düşük seviye olan yüzde 2,3’e gerileye­cek. 2024 yılında yüzde 2,9 olan küresel ekonomik büyüme, ABD kaynaklı ticari savaş nedeniy­le 2025 yılında 0,6 puan hız ke­secek. Mevcut küresel belirsiz­lik seviyesinin Covid-19 salgını sırasındaki kadar yüksek olduğu bilgisi de raporda dikkat çeken yorumlar arasında.

Büyümenin Avrupa bölgesinde de yavaşlaya­cağını belirten ekonomistler, bu bölge için büyüme tahminlerini 2025 yılı için yüzde 0,8 ve 2026 yılı için yüzde 1,5 olacak şekilde aşağı yönde güncellediklerini be­lirtiyorlar. Giderek daha endişeli hale gelen hane halklarının ihti­yati tasarrufları artırması ve tü­ketici talebinin azalma olasılığı da rapordaki tahminler arasında yer alıyor.

Gelişmekte olan ülkeler strateji değiştiriyor

Allianz Trade Ekonomik Gö­rünüm Raporu’nda, gelişmek­te olan ülkelerin Trump vergi­leri nedeniyle bir yandan tarife riskleriyle diğer yandan ticari çeşitlendirme fırsatlarıyla kar­şı karşıya oldukları belirtiliyor.

Raporda, gelişmekte olan ülke­lerden bazılarının Amerikan mallarına uygulanan tarifele­ri ayarlamaya çalışırken bir kıs­mının da ithalatı çeşitlendirerek farklı stratejilere yöneldiği vur­gulanıyor. İsrail, Vietnam, Hin­distan ve Tayland gibi ülkeler gümrük tarifelerini düşürmeyi, ticaret anlaşması yapmayı ya da ABD’den yapılacak ithalatı artır­mayı tercih ettikleri raporda be­lirtiliyor.

Öte yandan ABD’ye ih­racat bağımlılığı en yüksek olan ve dolayısıyla en yüksek tari­fe artışlarına maruz kalan ülke­ler müzakerelerde ön sıralarda ve bu ülkelerin genel olarak da­ha fazla ABD ürünü satın almayı, ABD’ye ithalat tarifelerini sıfıra yakın bir seviyeye indirmeyi ve mümkünse ABD’de yatırımları­nı artırmayı öneren müzakere­ler etmeleri bekleniyor. Yine ra­porda, Çin’in, 10 Nisan’dan iti­baren geçerli olmak üzere tüm ABD ithalatına yüzde 84 gümrük vergisi misillemesine gidilece­ğini ve bu oranın artabileceğini duyurarak daha sert bir ton be­nimsediği aktarılıyor.

Sermaye harcamaları baskılanacak

Allianz Trade Ekonomik Gö­rünüm Raporu’na göre şirketler; ithalatı öne çekmek yani stok­lamak, tedarik zincirlerini çe­şitlendirmek ve tarife etkilerini azaltmak için fiyatları ayarlama gibi kısa vadeli stratejiler benim­serken, politika belirsizliği özel­likle ABD dışında yatırımları baskılıyor.

Özellikle ABD şirket­lerinin perakendecilerin ve tüke­tici elektroniğinin önümüzdeki birkaç ay sağlam bilançolar ve al­tı aylık talebi karşılayacak stok­larla kısa vadeyi yönetebileceği beklentisine de raporda yer veri­liyor. Ancak sektöre göre değiş­mekle birlikte, şirketlerin üçte ikisi, tarife maliyetlerini tüketi­cilere yansıtabilir.

Raporda ayrı­ca gümrük vergilerinden kaçın­mak için üretimin de Çin’den Gü­neydoğu Asya, Meksika ve hatta ABD’ye kaydırılması ihtimalin­den de söz edilerek şirketlerin, kârlılığı etkileyebilecek yüksek iş gücü maliyetlerine rağmen, ABD’de yaklaşık 1 trilyon dolar yatırım yapacaklarını açıkladık­larına yer veriliyor. Küresel ta­lepteki düşüş ve jeopolitik sorun­lar nedeniyle küresel iflasların 2025 yılında yüzde 7 oranında ar­tacağı, ABD’de yüzde 16 ve Batı Avrupa’da ise yüzde 5 artacağı ra­pordaki tahminler arasında bu­lunuyor.