NASA’nın Mars’taki keşif aracı Perseverance, Kızıl Gezegen’de bir ilke imza attı ve yüzeydeki bir doğa olayını anbean görüntüledi. Araç, bir toz hortumunun daha küçük bir hortumu içine alarak büyüdüğü çarpıcı bir anı kaydetti. Bu, Mars’taki hava dinamiklerini anlamak açısından önemli bir gözlem olarak değerlendiriliyor.
NASA, bu anı Perseverance’ın çektiği fotoğraflardan oluşturduğu kısa bir video ile yayınladı. Görüntülerde, yaklaşık 65 metre genişliğinde bir toz hortumu ve onun hemen arkasında, sadece 5 metre genişliğinde olan daha küçük bir toz hortumu yer alıyor. Daha küçük hortumun, büyük hortumun içine girerek onunla birleştiği ve bu süreçte büyük hortumu daha da güçlendirdiği görülebiliyor
Mars’taki toz hortumları
Mars’taki toz hortumları ilk kez 1970’lerde NASA’nın Viking görevleri sırasında yörüngeden çekilen fotoğraflarda fark edildi. Ancak, bu doğa olaylarının yüzeyden net bir şekilde fotoğraflanması yaklaşık 20 yıl sonra Pathfinder görevi ile mümkün oldu. O zamandan bu yana, Kızıl Gezegen’e gönderilen çeşitli keşif araçları tarafından sayısız toz hortumu görüntülendi. Perseverance’ın son gözlemleri, bu olayları anlama konusunda yeni bir pencere açıyor.
Mars’ın atmosferi, Dünya’nınkine kıyasla çok daha ince olduğu için tam boyutlu büyük hortumları desteklemiyor. Bunun yerine, yüzeye yakın hava güneş ışınlarıyla ısındığında yükseliyor ve daha soğuk, yoğun hava ile karşılaştığında dönmeye başlıyor. Bu dönüş hareketi, havanın daha da hızlanmasını ve çevresindeki toz parçacıklarının toplanmasını sağlıyor. Böylece, kısa süreli ama oldukça etkileyici bir toz hortumu ortaya çıkıyor. Ancak bu hortumların ömrü genellikle 10 dakikayı geçmiyor ve hızla dağılarak kayboluyor.
Mars’ın dinamikleri
Mars’ın toz hortumları, gezegenin atmosferik dinamiklerini anlamak ve yüzeydeki şartları analiz etmek için bilim insanlarına önemli veriler sunuyor. Perseverance’ın yakaladığı bu görüntüler, Mars’taki hava olaylarının karmaşıklığını bir kez daha ortaya koyuyor. Gelecekteki gözlemler, bu tür olayların gezegenin iklimi ve yüzey yapısı üzerindeki etkilerini daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
