Kriptokoin – Nadiren hareket ettiğimiz, ancak genellikle tepki verdiğimiz bir dünyada yaşıyoruz. Avrupa bu eğilim üzerinde oynuyor.
Kıtanın doğusundan ve batısından, dijital para birimleri hızla kucaklanmakta. Atlantik’in diğer tarafında, sosyal medya devi Facebook, “dünya para birimini” Libra’yı tanıtarak kurumsal ve egemen dünyaya şok dalgaları gönderdi. Buna karşılık olarak Pekin, bir yıldan fazla bir süredir Çin Yuanının dijital versiyonunda çalıştığını açıkladı.
Her iki cephede de Avrupa gözetici olarak yakalandı ve şimdi kendi Merkez Bankası Destekli Dijital Para Birimi olasılığını ortadan kaldırarak yanıt vermeye çalışıyor. CNBC ile yakın tarihli bir röportajda, Ekonomik Politikalar Araştırma Merkezi (CEPR) Başkanı Beatrice Weder di Mauro, bir Avrupa dijital para birimine duyulan ihtiyacı işaret ediyor. Burada dikkat edilmesi gereken ilginç şey, aynı şeyi öneren ilk kişi olmadığı.
Öncelikle Libra konusuna değinen Mark Zuckerberg‘in 23 Ekim’deki ABD Mali Hizmetler Komitesi’ndeki duruşmasını takiben, di Mauro, Libra’nın “muhtemelen olmayacağını” düşünüyor. Libra’nın kaderinden bağımsız olarak, CEPR başkanı “merkez bankası topluluğunu zaten sarstı” ifadelerini kullanıyor.
Libra’nın Etkisi
Libra’nın önemli bir etkisi, merkezi bir bankacılık perspektifinden, Çin’in piyasaya sürmeyi planladığı gibi, egemen dijital para birimlerinin olasılığı şeklinde.
di Mauro bu noktada “Küresel para birimine sahip uluslararası bir para sisteminin doların muazzam bir baskın olduğu şu anda sahip olduğumuzdan daha avantajlı olacağını gerçekten gösterebilirsiniz.” ifadelerini kullanıyor.
Böyle bir dijital para biriminin geçici bir istekle çalışması gerekmez ve hatta ABD Dolarını desteklemesi de gerekmez. Aslında, diğer Avrupa merkez bankası yetkililerinin işaret ettiği gibi doları yerinden edebilir. di Mauro da birkaç ay önce İngiltere Merkez Bankası Başkanı Mark Carney tarafından yapılan iddiaları destekleyerek “Avrupa genelindeki Merkez Bankaları bir araya gelerek dijital para birimi çıkarabilir” ifadelerini kullanıyor.
Sentetik Hegemonik Para Birimi (SHC)
Jackson Hole, Wyoming’deki Ekonomik Politika Sempozyumu’nda Carney, merkez bankaları tarafından desteklenen dijital bir para biriminin ABD’nin yerini tutacağını ifde etmişti.
“Böyle yeni bir Sentetik Hegemonik Para Biriminin (SHC) kamu sektörü tarafından, belki de bir merkez bankası dijital para birimleri ağı aracılığıyla sağlanıp sağlanmayacağı açık bir sorudur.”
di Mauro da benzer bir duyguya yöneldi ve bu tür bir para biriminin yakın gelecekte çok iyi bir olasılık olabileceğini belirtti. Açıklamalarında di Mauro şu ifadeleri kullanıyor:
“Merkez Bankaları, bir araya gelirse, küresel bir para birimi kendileri çıkarabilirler. Aslında, Mark Carney bu teklifi son zamanlarda Jackson Hole’da yapmıştı ve onunla aynı fikirdeyim. Kamu kesimi tarafından verilen sentetik bir küresel para birimi. Neden olmasın?”
Libra ve Çin kuşkusuz Avrupalı yetkililerin takibinde ve Avro’ya bağlı dijital yuanın kendi eşdeğerlerini başlatmayı düşünmeleri dahi söz konusu. Diğer merkez bankası yetkilileri, böyle bir dijital para biriminin Avro arzının engellenmesini önleyebileceği bir durum bile sundular.
Fransa Merkez Bankası Başkan Vekili Denis Beau, geçen hafta yaptığı açıklamada, “perakende CNDC” olarak adlandırdığı, “özel ödeme yapılarının” bir örneği olduğunu söylediği Libra’nın muazzam “motivasyonu” olduğunu belirtti. Muhtemelen dijital yuandan bahseden “Euro dışı bölge CBDC”’si, Euro’nun arzını dijital ödemeler altyapısı yoluyla saptırabilir. Bu ikili, “kayda değer bir pazar gücü elde edip güvenlik ve finansal istikrar için risk teşkil eden bir konumda” ifadelerini kullanıyor.
Fransa Merkez Bankası yetkilisi konuşmasının sonunda, CBDC’lerden korkulmaması gerektiğini, aksine kabul edileceğini belirtiyor.
“Ama sonuçta, şunu söyleyebilirim ki, alınan son yönelimler ne olursa olsun, farklı CBDC biçimlerini denemekten kaçınmamalıyız.”
