SpaceX’in Falcon 9 roketine ait enkaz parçaları Polonya’nın çeşitli bölgelerinde tespit edildi. Yetkililer, parçaların Ukrayna topraklarına da düşmüş olabileceğini ifade etti. Roketin kontrolsüz atmosfere girişi, 19 Şubat 2025 tarihinde, sabah saatlerinde Kuzey Avrupa semalarında gözlemlendi. Parçaların hızla yanarak ilerlediği anlar, Danimarka, İsveç ve Birleşik Krallık’taki görgü tanıkları tarafından kaydedildi.
Polonya’nın Komorniki kasabasında bir depo sahibi olan Adam Borucki, sabah saatlerinde deposunun arkasında yanmış bir metal parçası buldu. Yaklaşık 1,5 metreye 1 metre büyüklüğündeki cismin, depoya ait bir aydınlatma sistemine zarar verdiği belirlendi.
Polonya Uzay Ajansı (Polsa) ve emniyet birimlerinin yaptığı incelemeler sonucunda, enkazın SpaceX’e ait bir Falcon 9 roketine ait olduğu doğrulandı. Yetkililer, benzer bir enkaz parçasının Wiry köyü yakınlarında da bulunduğunu açıkladı.
Planlanan düşüş noktası Pasifik’ti
1 Şubat 2025’te ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nden fırlatılan Falcon 9 roketinin, görevini tamamladıktan sonra kontrollü şekilde Pasifik Okyanusu’na düşmesi planlanıyordu. Ancak Harvard Üniversitesi astrofizikçisi Dr. Jonathan McDowell, motor arızası nedeniyle roketin kontrolsüz bir şekilde atmosfere girdiğini ve bu nedenle parçalarının rastgele bölgelere düştüğünü belirtti.
Uzmanlar, roketin İngiltere semalarından saatte yaklaşık 27 bin kilometre hızla geçtiğini, ardından İskandinavya üzerinden ilerleyerek Doğu Avrupa’da hızının birkaç yüz kilometreye kadar düştüğünü açıkladı.
Uzay enkazı riski artıyor
Roket ve uydu parçalarının atmosfere yeniden girişi genellikle yanarak tamamlanıyor, ancak büyük parçaların yeryüzüne ulaşması nadir görülen bir durum. Dr. McDowell, büyük roket enkazlarının tehlike arz ettiğini vurgulayarak, “Şu ana kadar şanslıydık ve kimse zarar görmedi. Ancak yörüngeye daha fazla nesne gönderdikçe bu şans tükenebilir” dedi.
Son yıllarda Falcon 9 roketlerinde benzer kontrolsüz düşüşlerin yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, bu durumun gelecekte daha sık görülebileceğini ifade etti.
Yetkililer, Polonya’daki enkazların yanı sıra batı Ukrayna’ya da roket parçalarının düşmüş olabileceğini değerlendiriyor. Bölgedeki araştırmalar sürüyor.
