ABD Adalet Bakanlığının 2 Çin vatandaşı Chuan Geng ve Shiwei Yang’u, Ekim 2022’den Temmuz 2025’e kadar yapay zekayı güçlendirmek için kullanılan grafik işlem birimlerini (GPU) “bilerek ve isteyerek” izinsiz ihraç etmekle suçlaması sonrası iki Çin vatandaşı mahkemeye sevk edildi.
Bakanlığın açıklamasında, Geng ve Yang’un piyasadaki en güçlü çip olarak tanımlanan Nvidia H100 GPU’larını Çin’e sevk ettiği iddia edildi. Tayvan’da da, üç kişi dünyanın en büyük çip üreticisi TSMC’nin teknoloji ticari sırlarını çaldığı iddiasıyla gözaltına alındı.
H100 çipleri neden önemli?
Nvidia H100 GPU’ları ise özellikle büyük dil ve görüntü modellerinin geliştirilmesinde kritik rol oynuyor.
Nvidia Üst Yöneticisi (CEO) Jensen Huang, yapay zeka çipi hakimiyeti yarışında ABD ve Çin’in başa baş olduğunu, ABD’nin bu endüstrileri hızlandıracak enerji politikaları uygulaması gerektiğini söyledi. Huang ayrıca, çip üretimine başlayan Çinli Huawei’nin, Nvidia ve ABD’li çip şirketleri için de önemli bir rakip haline geleceği konusunda uyardı.
Nvidia çiplerine rakip yeni çipi 910C’nin örneklerini tanıtan Huawei de Huang’un uyarılarını doğrular şekilde teknoloji firmalarından sipariş almaya başladı.
Çip alanında piyasa değeri en yüksek 10 şirketten 6’sı ABD’li
Öte yandan çip ve yarı iletkenlerle ilgili bağlantılı işler yapan şirketler listesinde ilk 10’da 6 şirketi bulunan ABD, Çin’in bir hayli önünde. Piyasa değerilerine göre şirketlerin sıralaması ise şöyle:
1. ABD/Nvidia, 4,4 trilyon dolar
2. ABD/Broadcom, 1,2 trilyon dolar
3. Tayvan/TSMC, 1,2 trilyon dolar
4. Güney Kore/Samsun, 335 milyar dolar
5. ABD/AMD, 278 milyar dolar
6. Hollanda/ASML
7. ABD/Instruments
8. ABD/QUALCOMM
9. ABD/Applied Materials
10. İngiltere/Arm Holdings
Üretim hacmi bakımdan en çok yarı iletken üreten ise Tayvan. Tayvan’ı Güney Kore, Japonya, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin takip ediyor.
ABD çip ve yarı iletkenlerin ham maddelerinde Çin’e bağımlı
Çip ve yarı iletkenler için gerekli olan ham maddelerin önemli bir kısmı ise Çin’de çıkarılıyor. Yarı iletken üretiminde kullanılan galyumun yüzde 80’den fazlası Çin’de üretilirken, germanyumun yaklaşık yüzde 60’ını da yine bu ülke çıkarıyor. sourceability.com verilerine göre ise, ABD galyumun yaklaşık yüzde 95’ini, germanyumun ise yüzde 80’ini Çin’den ithal ediyor.
ABD çip yatırımlarını kendi ülkesine çekmek istiyor
ABD çip yatırımları konusunda en somut adımını 2022’de ülkede kongreden geçen “Çip ve Bilim Yasası” ile atarken, yasanın en büyük amaçlarından biri yarı iletken üretimini ABD’ye geri getirmeyi amaçlaması oldu.
Bu kapsamda yatırım kararı alan şirketlerden biri Tayvanlı TSMC oldu. Arizona’da birden fazla ileri teknoloji üretim tesisi kurmak için 100 milyar doların üzerinde yatırım yapacağını açıklayan şirket, projeyi hayata geçirdiği takdirde ABD tarihindeki en büyük yabancı yatırımlardan birini yapmış olacak. ABD böylece çip üretimi konusunda dünyada diğer şirketlerin de yatırımlarıyla birlikte etki alanını genişletmeyi hedefliyor.
